بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
انتخاب ناگزیر بن‌سلمان‌ها
٠
٠
شرق / متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
عربستان‌سعودی باز هم کسی را مسئول یا متهم حمله به تأسیسات نفتی نخواند. وزیر انرژی عربستان، دیروز در نشستی خبری بنا بود آخرین مواضع و نتیجه‌گیری‌های عربستان را درباره حملات به تأسیسات آرامکو مطرح کند. در این نشست اما عبدالعزیز بن‌سلمان گفت هنوز کسی به‌عنوان مسئول حمله شناسایی نشده است. به گزارش ایسنا، عبدالعزیز بن‌سلمان در کنفرانس خبری در جده اعلام کرد: «در تلاش برای شناسایی مغز متفکر حمله به آرامکو و کسانی که در آن مشارکت کرده‌اند، هستیم». او گفت: «هر طرفی که پشت این حملات باشد تفهیم اتهام خواهد شد». حمله‌ای که در این نشست از آن صحبت می‌شود، حمله‌ای گسترده به تأسیسات نفتی سعودی در بقیق و خریص است که طبق گزارش‌ها خساراتی جدی به بار آورده و تولیدات نفت عربستان را تا نصف کاهش داده.‌ یک منبع آگاه دراین‌باره گفته‌ است، موشک‌ها از داخل خاک عربستان؛ یعنی منطقه بیابانی ربع خالی شلیک شده است. فرزند پادشاه عربستان تأکید کرد: «به تمامی طرف‌های بین‌المللی هویت مسئول حملات را بعد از تحقیقات اعلام خواهیم کرد و تیم بین‌المللی مورد حمایت سازمان ملل درباره این حملات تحقیق خواهد کرد». وزیر انرژی عربستان خواستار همکاری جهانی برای حمایت از بازار انرژی و تحقق امنیت شد و تأکید کرد: «حملات به آرامکو بازار جهانی را متضرر کرده و حتی نمایندگان تجاری در خارج از عربستان نفت نمی‌خرند». وی تأکید کرد: «عربستان به شرکت‌هایی که در اثر این حملات متضرر شده‌اند، کمک می‌کند».برادر محمد بن‌سلمان، ولیعهد و حاکم دوفاکتوی عربستان ادامه داد: «عملیات‌های خرابکارانه» علیه آرامکو تحت پوشش شرکت‌های بیمه نیستند، زیرا «اقدامی جنگی» محسوب می‌شوند. وزیر انرژی عربستان همچنین گفت‌: «مفتخرم به پادشاه و ولیعهد عربستان این خبر را بدهم که کمک‌های نفتی به بازار مانند زمان قبل از حملات به آرامکو از سر گرفته شده است». وی افزود، در دو روز گذشته خسارات مهار شده و نیمی از تولیدات متوقف‌شده از سر گرفته شد.
نه پذیرش مسئولیت یمن، نه پذیرش اتهام به ایران
نکته قابل‌توجه در صحبت‌های این مقام سعودی این است که او هیچ‌کدام از سناریوهای مطرح‌شده درباره مسئولیت حمله را نپذیرفته است. ادعای عبدالعزیز بن‌سلمان در «عدم شناسایی» عامل حمله در حالی مطرح می‌شود که انصارالله یمن، مسئولیت این حمله را پذیرفته ‌است. عربستان درگیر جنگی پنج‌ساله با یمن است و حوثی‌های یمن گفته‌اند این حمله را در راستای همین جنگ انجام داده‌اند. از طرف دیگر، ایالات متحده از اولین واکنش‌ها پس از این خبر، ایران را مسئول این حمله خوانده است. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، با مقصرخواندن ایران در این حملات، از متحدان ایالات متحده درخواست کرد واکنش نشان دهند؛ اما عربستان‌سعودی با ادعای آمریکا نیز همراه نشده ‌است. چند روز پیش نیز وال‌استریت‌ژورنال گزارش داده بود مقامات سعودی اعلام کرده‌اند به نتیجه مشترکی با آمریکا که ایران مسئول حمله باشد، نرسیده‌اند. آنها گفته بودند شواهدی که آمریکا با آنها در میان گذاشته، قطعی نیست.
ایران: اتهام‌زنی بی‌اساس است
دیروز همچنین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ضمن رد اتهام‌زنی مقامات آمریکا دراین‌باره تأکید کرد: «اگر تهدیدی علیه ایران مطرح شود، همان قاطعیتی که با آن به تجاوز اندک پهپاد آمریکایی پاسخ دادیم، وجود خواهد داشت». امیر سرتیپ امیر حاتمی دیروز در پاسخ به سؤالی دراین‌باره گفت: «موضوع بسیار روشن است، یک درگیری بین دو کشور اتفاق افتاده. یک طرف درگیری یمنی‌ها هستند که به صراحت اعلام کردند، این کار را انجام داده‌اند». وی ادامه داد: «منطق کار هم روشن است. کشوری که سالیان‌سال تحت حملات شدید بوده، تعداد زیادی تلفات در اثر جنگ داده و همین‌طور در اثر محاصره‌ای که انجام شده، از خود واکنش نشان داده است». وزیر دفاع یادآور شد: «یمنی‌ها حدود دو سال قبل نیز چنین عملیاتی را انجام داده و به یک فرودگاه در امارات حمله کرده و موشکی با برد هزارو 200 کیلومتر شلیک کرده بودند، هرچند آن موشک نشان داد که از دقت کافی برخوردار نیست، اما اینکه بعد از دو سال، آنها به دقت کافی رسیده باشند، از نظر منطقی قابل‌قبول است». وی افزود: «اینکه یک طرف، به دیگران از جمله جمهوری اسلامی ایران اتهام وارد کند، انگیزه‌شان روشن است. عربستان و رژیم صهیونیستی از ابتدا به دنبال آن بودند که پای آمریکایی‌ها را به درگیری در این منطقه بکشانند و این آرزوی آنها بود و از هر حادثه جنگی بین دو کشور، همین منطق را دنبال می‌کنند». وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با بیان اینکه این ادعاها و اتهامات به طور کلی، جدی و قطعی رد می‌شود و به جایی نخواهد رسید، تصریح کرد: «هیچ شاهد، مدرک و قرینه‌ای ارائه نمی‌شود. این صرفا یک ادعاست که می‌شود هر کسی را متهم کرد و دلیلی هم ارائه نکرد. این مسئله در همین چارچوب است و ارزش زیادی ندارد». همچنین علی شمخانی، دبیر شورای امنیت ملی دیروز در همین رابطه گفت: «سلاح‌های ارتش یمن توسط خودشان طراحی و ساخته می‌شود». شمخانی تأکید کرد ایران «با آمادگی کامل هرگونه قصد و اقدامی برای تعرض به کشور یا منافع جمهوری اسلامی را زیر نظر داشته و به شدیدترین وجه که می‌تواند موجب شگفتی متجاوزین باشد به شرارت‌های احتمالی پاسخ قاطع و همه‌جانبه خواهد داد».
پوتین: باید تحقیقات دقیق انجام شود
رئیس‌جمهوری روسیه دیروز در مذاکره تلفنی با ولیعهد عربستان سعودی، خواستار آغاز تحقیقات دقیق و واقع‌گرایانه درباره حمله به آرامکو بزرگ‌ترین تأسیسات نفتی عربستان شد. دفتر مطبوعاتی کاخ کرملین با اعلام این خبر گزارش داد: ولادیمیر پوتین و محمد بن‌سلمان در این گفت‌وگوی تلفنی اوضاع پیرامون حمله اخیر به مراکز پالایش نفت در عربستان سعودی را بررسی کردند. پوتین پیش‌تر در نشستی مشترک با حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، به ریاض توصیه کرده‌ بود مانند ایران و ترکیه با خرید سیستم‌های دفاع موشکی اس-300 یا اس-400 از روسیه از خود حفاظت کند. عربستان سعودی سیستم دفاع موشکی پاتریوت را از آمریکا خریده است. دیروز همچنین ژاپن به جمع کشورهایی پیوست که اتهام آمریکا علیه ایران را نپذیرفته‌اند. به گزارش ایلنا به نقل از رویترز، «تارو کانو» وزیر دفاع ژاپن دیروز گفت: «ما هیچ‌گونه اطلاعاتی که به حضور ایران در این حمله ایران اشاره کند، نداریم. طبق بیانیه و اظهارات انصارالله، باور داریم که آنها مسئول این حملات هستند». پیش‌تر، روسیه و چین نیز اتهام‌زنی بدون اسناد و شواهد از سوی آمریکا را رد کرده بودند و بریتانیا نیز بدون اشاره به ادعای آمریکا خواستار روشن‌شدن حقایق شده بود.
تردیدهای کارشناسان در ادعاهای ایالات متحده
مقامات آمریکایی همچنین مدعی شده بودند محل آسیب‌دیدگی‌ها نشان می‌دهد حمله از سمت ایران صورت گرفته ‌است؛ اما سه کارشناس نظامی آمریکایی به سی‌ان‌ان گفته بودند تصاویر و اسناد منتشرشده چیزی نشان نمی‌دهند و چیزی را اثبات نمی‌کنند. مقامات آمریکایی در گفت‌وگو با ای‌بی‌سی‌نیوز نیز ادعا کردند مبدأ حمله را در ایران شناسایی کرده‌اند. در این ادعای جدید همچنین آمده بود سیستم دفاع موشکی پاتریوت که عربستان برای حفاظت از این تأسیسات از ایالات متحده خریده بوده، به دلیل درگیری با یمن به سمت جنوب تنظیم شده بودند و به همین دلیل به این حمله واکنشی نشان نداده‌اند. در واکنش برخی کارشناسان به این ادعا، از طرفی در ادعای یک‌طرفه‌بودن سیستم دفاع موشکی تردید وارد شده ‌است. از طرف دیگر اما گفته شده پایگاه‌های نظامی متعدد ایالات متحده در منطقه و نیز سیستم‌های دفاع موشکی و رادارهای مشابه در بحرین، قطر، عراق و کویت نیز حضور دارند که در صورت وقوع حمله از سمت ایران، در طول مسیر این حمله بوده‌اند.