بزرگنمايي:

نسیم گیلان - چرخش به‌ سمت ایران
٠
٠
صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
روح‌الله فرقانی| سفر مقام‌های اماراتی به ایران در حالی در کانون توجه رسانه‌های منطقه و جهان قرار گرفته است که روز گذشته نیز، اخباری مبنی‌بر سفر طهنون بن‌زاید، برادر کوچک ولیعهد ابوظبی و مشاور امنیت ملی امارات متحده عربی‌، منتشر شد؛ سفری که رییس‌جمهوری کشورمان در نشست خبری دیروز خود آن را تأیید کرد و گفت: روابط تهران و امارات در ماه‌های اخیر بهتر از گذشته است و روند آن به سمت‌و‌سوی بهبود روابط است.
امارات پس از سال‌ها عناد و دشمنی در منطقه، مدتی است سیاست عقب‌نشینی نیروهای نظامی خود از یمن را در پیش گرفته و به‌دنبال عادی‌سازی روابط سیاسی خود با ایران است. این موضوعی است که نشان‌دهنده پی‌بردن ابوظبی به اشتباهات فاجعه‌آمیزش در منطقه است؛ چراکه چندی پیش با فرافکنی زیاد تلاش کرد کشورمان را مسبب حادثه کشتی‌های نفتی در بندر الفجیره نشان دهد و همراه‌با ریاض به‌دنبال این بود که آمریکا را متوجه جنگ نظامی با ایران کند. اکنون و پس از آنکه برای اماراتی‌ها مسجل شده ایران نقشی در حوادث اخیر بندر الفجیره یا آرامکو نداشته است، بازسازی روابط سیاسی آن‌ها با ایران را شاهد هستیم.
سفر برادر ولیعهد ابوظبی به تهران
وبگاه «میدل ایست آی» روز گذشته با ارائه گزارشی مدعی شده است به‌تازگی طهنون بن‌زاید، برادر کوچک ولیعهد ابوظبی و مشاور امنیت ملی امارات متحده عربی‌، با هدف کاهش تنش‌ها در سفری محرمانه 48 ساعت در تهران بوده است. وبگاه مذکور این خبر را به‌نقل از منبع امنیتی بلندپایه در امارات گفته و افزوده است هدف از این سفر کاهش تنش در منطقه خلیج‌فارس بوده است. از زمان افزایش تنش‌ها در منطقه، سفر طهنون بن‌زاید به تهران به‌عنوان سفر بالاترین مقام اماراتی به ایران به‌شمار می‌رود.
تأیید سفر مقام‌های اماراتی به ایران از سوی روحانی
سفر طهنون بن‌زاید در نشست خبری روز گذشته رییس‌جمهوری کشورمان هم مدنظر قرار گرفت و محور سوال خبرنگار شبکه «الجزیره» بود که دکترروحانی ضمن تأیید سفر برخی مقام‌های اماراتی به ایران گفت: بله، برخی مقام‌های اماراتی به ایران آمده‌اند. روابط تهران و امارات در ماه‌های اخیر بهتر از گذشته است و روند آن به سمت‌و‌سوی بهبود روابط است.
حملات ائتلاف سعودی به یمن وارد پنجمین سال خود شده است. ناگفته نماند کشورهای عضو این ائتلاف درادامه حمله و تهاجم به یمن دچار اختلاف شده‌اند و ترس از تلفات انسانی و خسارت‌های مادی و سیاسی موجب شده نیروهای خود را از یمن به‌عقب برانند. امارات که مدتی است در سیاست‌های راهبردی خود در حمله به یمن با ریاض اختلاف پیدا کرده است، می‌کوشد با نزدیک‌شدن به ایران، راهبردهای دیگری را مدنظر قرار دهد.
هراس امارات از مقاومت
اگر بخواهیم دلایل کاهش نیروهای امارات در یمن را بیشتر بررسی کنیم، یکی از آن‌ها ترس از تلفات انسانی و بروز اختلافات داخلی است که بر سر برخی مناطق و جزایر با ریاض به‌وجود آمده و امارات همچنان موفق نشده هیچ‌یک از اهداف خود را محقق کند. همچنین، عملیات‌های موفق پهپادی انصارالله و انهدام و تخریب برخی زیرساخت‌های اماراتی که اخبار و تصاویر آن را در گزارش‌های مفصلِ چند ماه گذشته دیده‌ایم، موجب شده از قدرت و توان نظامی انصارالله یمن در هراس باشد. امارات ‌متحده ‌عربی اخیرا رویکرد متفاوتی درقبال ایران در پیش گرفته و شاهد تحولات و نشانه‌هایی در روابط دو کشور هستیم که حداقل در چند سال اخیر بی‌سابقه بوده است. در سال‌های گذشته، امارات همواره کشوری بوده که درکنار عربستان سعودی و درمقابل جمهوری اسلامی ایران قرار داشته است.
چرخش امارات به‌سمت ایران
نخستین نشانه چرخش امارات به‌سمت ایران، به سفر هیأت نظامی امارات به تهران در اوایل مرداد امسال مربوط می‌شود. در جریان این سفر، هیأتی هفت‌نفره از مقام‌های گارد ساحلی امارات وارد تهران شدند و در‌باره همکاری مرزی دو کشور، تردد اتباع و ترددهای غیرمجاز یا بدون اطلاع و تسهیل و تسریع تبادل اطلاعات طرفین با مقام‌های ایرانی گفت‌وگو کردند. این ششمین نشست گارد ساحلی ایران و امارات محسوب می‌شد. شایان ذکر است پنجمین نشست گارد ساحلی دو کشور در سال 1392، یعنی 6 سال پیش، برگزار و درواقع از 6 سال پیش به این سو، برگزاری این نشست‌ها متوقف شده بود.
یکی از اهداف امارات در این گونه سفرها بازنگری سیاسی ابوظبی است. همچنان‌که گفته می‌شود چندی پیش، امارات برای اصلاح امور در جنوب یمن به ایران تعهد داده است. براساس منابع خبری در منطقه، اماراتی‌ها به ایرانی‌ها تعهد داده‌اند صحنه سیاسی در استان‌های جنوب یمن را به‌شکل سابق بازگردانند. همچنین در چند ماه گذشته، امارات در‌باره برخی تنش‌ها در منطقه با احتیاط و محافظه‌کاری بیشتری برخورد کرده و از وعده خود برای خروج نظامیان از یمن خبر داده است. به‌گفته کارشناسان، اصرار ایران بر در‌پیش‌گرفتن سیاست «مقاومت حداکثری» همزمان با انجام اقدامات حساب‌شده در منطقه، باعث شده انگیزه امارات برای روی‌آوردن به گفت‎وگو با ایران به‌منظور هدف قرارنگرفتن منافع آن در آینده بیشتر شود. افزون‌براین، امارات به‌شدت به ثبات و امنیت سرمایه‌گذاری نیازمند است؛ از‌این‌رو، تلاش کرده تنش‌هایش با ایران را کاهش دهد.
هانی‌زاده: ائتلاف سعودی در یمن به فروپاشی رسیده است
آقای حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل غرب آسیا، در گفت‌وگو با روزنامه «صبح‌نو»، با اشاره به سفر طهنون بن‌زاید، برادر کوچک ولیعهد ابوظبی به کشورمان گفت: چرخش 180درجه‌ای مقام‌های امارات درباره مسائل منطقه، به‌ویژه سفر به ایران، برآیند چندین عامل است که در منطقه رخ داده است. مهم‌ترین این عوامل به اختلاف ریاض و ابوظبی بر سر موضوع یمن بازمی‌گردد که موجب شد امارات از ائتلاف سعودی خارج شود. خروج امارات از حمایت عربستان به فروپاشی ائتلاف سعودی و تقابل طرفین در جنوب یمن منجر شد؛ تقابلی که باعث شد دیگر هم‌پیمانان ریاض از ائتلاف سعودی خارج شوند.
قطع امید ریاض و ابوظبی از آمریکا
وی با اشاره به اینکه امارات و عربستان پس از سرنگونی پهپاد آمریکایی درانتظار جنگ آمریکا با ایران بودند، افزود: پس از سقوط پهپاد آمریکایی به‌دست ایران‌، ائتلاف سعودی انتظار داشتند آمریکا ائتلافی بین‌المللی علیه ایران تشکیل دهد و با ایران بجنگد؛ ولی این امر تحقق نیافت و ریاض و ابوظبی به این نتیجه رسیدند آمریکا به‌نفع آن‌ها دست به ماجراجویی در منطقه نمی‌زند. این کارشناس مسائل منطقه ادامه داد: موضوع دیگری که موجب عقب‌نشینی امارات و حتی عربستان از مواضع ضدایرانی آن‌ها شده است، تهدید ایران بود؛ یعنی وقتی ایران اعلام کرد اگر آمریکا از هرجا به ایران حمله کند، آن کشور هدف قرار می‌گیرد. این گونه مواضع جدی ایران موجب شد مقام‌های سعودی و اماراتی احساس کنند باید سیاست مستقلی درباره ایران بگیرند؛ از‌این‌رو، در صدد ترمیم روابط اقتصادی، سیاسی و امنیتی خود با ایران هستند.
نامطمئن‌بودن آل‌سعود
هانی‌زاده با اشاره به سفر این هفته عمران‌خان به تهران، تصریح کرد: ریاض پس از آنکه دچار شکست‌های متعدد در یمن، سوریه و... شد و در میان کشورهای عربی به انزوا رسید، به این فکر افتاد از اتفاق وقایع ناگوارتر جلوگیری کند؛ چراکه در جنگ یمن، بیش از 300میلیون دلار هزینه کرد. این امر منجر شد در امور داخلی و عمرانی خود به‌مشکل بخورد و طرح‌های توسعه‌ای رو به تعطیلی پیش‌رود. وی افزود: سفر عمران‌خان به تهران در همین راستاست تا ضررها و شکست‌های بیشتری متحمل نشود. البته عربستان باید برای رابطه مجدد گام عملی بردارد؛ چراکه تجربه نشان داده است آل‌سعود اعتماد‌کردنی نیست؛ چراکه وقتی دچار بحران می‌شود، به توسعه روابط با ایران متمایل است و وقتی از مخمصه خلاص می‌شود، دست به تخریب دوباره ایران می‌زند.