بزرگنمايي:

نسیم گیلان - سرمقاله اطلاعات/ خدا کند که چنین نشود
١٣
٠
-->
اطلاعات / « خدا کند که چنین نشود » عنوان یادداشت روزنامه اطلاعات به قلم فتح الله آملی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی که تیتر نخست روزنامه دیروز بود امیدواری را در فضای کسب و کار در حوزه کلان اقتصاد برای استمرار ثبات و آرامش شعله‌ور کرد. اینکه سیاست‌های ارزی بانک مرکزی جواب داده، بهای ارز پائین آمده، نرخ تورم کاستی گرفته و بخش قابل ملاحظه‌ای از ارز ناشی از صادرات به کشور بازگشته و در شرایط سخت تحریمی دولت توانسته آرامش و ثبات نسبتاً خوبی ایجاد کند.
انصاف باید داد که عملکرد بانک مرکزی در دوره جدید البته تا اینجای کار عملکرد قابل قبول و دفاعی بوده است که شایسته قدرشناسی است، اما چند نکته در‌این‌باره همچنان محل سؤال باقی مانده که البته در صحبت‌های دکتر همتی نیز به آنها اشاره دقیقی نشده است. نکته اول اینکه آیا بدون انجام اصلاحات ساختاری در اقتصاد و بویژه اصلاح نظام بانکی می‌توان به استمرار این ثبات و عدم ایجاد بستری برای تکانه‌های تورمی ازجمله نوسان شدید ارزی امید داشت؟ و این شرایط با ثبات و آرام را تداوم بخشید؟
قاعدتاً در همه دوره‌ها پس از وقوع سونامی تورمی و افزایش شدید قیمت ارز و گذشت مدت زمانی پس از تخلیه انرژی سرکوب شده‌ی بهای ارز، شاهد اندکی کاهش در بهای آن هستیم. چون آثار روانی تورم و افزایش شدید قیمت‌ها همزمان با فروکش‌کردن توفان، تمام می‌شود و در مرز تعادل می‌ایستد. در دوره‌های قبلی تکانه‌های ارزی نیز شاهد این اوج و فرود بوده‌ایم. آنچه مهم است اینست که از گذشته درس بگیریم و مرتکب اشتباهات قبلی و تکرار تجربه‌های تلخ نشویم.
همین که رئیس کل محترم می‌گوید بانک مرکزی دیگر در تعیین نرخ ارز دخالت نمی‌کند خبر خوبی است و خدا کند که چنین باشد و دوباره منطق اقتصاد و بازار قربانی مصلحت اندیشه‌های سیاسی و موقتی نشود، اما آنچه که مهم است اینست که دولت باید جراحی اقتصادی را آغاز کند.
به گفته دکتر همتی در حال حاضر صف ایجاد شده برای دریافت ارز یارانه‌ای کالاهای اساسی، ده برابر صف‌ تقاضا برای دریافت ارز نیمایی است. این اعتراف، به خوبی مشکلات موجود و حل نشده و رانتی در توزیع منابع ارزی را عیان می‌کند. برای حل این مشکل دولت و بانک مرکزی چه کرده‌اند؟ دیگر آنکه همه می‌دانیم یکی از مشکلات اساسی و عامل اصلی تورم و رشد نقدینگی، کسری بودجه دولت است. این کسری بودجه به اذعان کارشناسان تا 150 هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود که اگر برای آن فکری نشود به‌زودی از پنجاه درصد بودجه جاری دولت هم بیشتر می‌شود که علاج آن نیازمند اصلاحات ساختاری است.
مطلب بعدی این‌که بر اساس اعلام مراکز بین‌المللی، ایران در زمینه پرداخت یارانه انرژی با اختصاص بیش از 69 میلیارد دلار یارانه یعنی معادل 16 درصد تولید ناخالص داخلی کشور مقام نخست را در دنیا به خود اختصاص داده است. این رقم در عربستان سرشار از منابع نفتی، حدود 5ر44 میلیارد و معادل 7ر5 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور است.
در چین یک و نیم میلیاردی هم تقریباً همین میزان و رقم اما کمتر از نیم درصد تولید ناخالص داخلی این کشور و در روسیه‌ی سرشار از نفت و گاز 37 میلیارد معادل 3ر2 درصد تولید ناخالص داخلی کشور محسوب می‌شود.
در این مورد هم دولت تقریباً هیچ سازوکار اصلاحی برای تعدیل در این وضعیت که بیشترین نفع آن نصیب بخش برخوردار جامعه می‌شود تا به حال ارائه نداده است. در مورد اصلاح نظام بانکی و نرخ سود و اصلاح نظام مالیاتی نیز همین‌طور… نگرانی‌ این است که در صورت عدم توجه به ضرورت اصلاحات ساختاری در اقتصاد کشور، ثبات موجود تداوم نداشته و چند ماه یا یکی دو سال بعد شاهد تکرار نوسانات شدید ارزی و تورمی که همه آثار و تبعات زیانبار آن را دیده‌ایم، باشیم و رشته‌های بافته را پنبه شده ببینیم که خدا کند چنین نشود.