بزرگنمايي:

نسیم گیلان - سایه سوءمدیریت بر سر قدیمی‌ترین ارکسترسمفونیک خاورمیانه؛ اجرای زنده بحران
k ١.٤
١
لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد! http://akhr.ir/6009654
-->
روزنامه شهروند / متن پیش رو در منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
ارکستر سمفونیک تهران پنجشنبه شب با حرف‌های تازه منوچهر صهبایی، رهبر میهمان ارکستر، شب پرحاشیه‌ای را از سر گذراند. او که در این اجرا به جای شهرداد روحانی ارکستر را رهبری می‌کرد، حتی پیش از آنکه قطعه‌ای اجرا شود انتقادات تندی را علیه رهبر ثابت این ارکستر مطرح کرد. چند روز پیش در حالی‌ که بلیت‌های اجرای ارکستر سمفونیک تهران به فروش رفته بود، بنیاد رودکی اعلام کرد: «با توجه به مشکلات پزشکی و به درخواست شهرداد روحانی، رهبر دایم ارکستر سمفونیک تهران، تازه‌ترین کنسرت این ارکستر به رهبری منوچهر صهبایی اجرا می‌شود.» منوچهر صهبایی هم اگر چه نسبت به این تصمیم دلخور بود، چوب رهبر ارکستری را در دست گرفت و حرف‌های خود را این‌چنین آغاز کرد: «من به هیچ عنوان قرار نبود که در این کنسرت ارکستر سمفونیک تهران به‌عنوان رهبر حضور داشته باشم اما گویا رهبر ارکستر سمفونیک تهران به دلیل مشکلاتی که به وجود آمده بود، دو هفته پیش بدون اینکه با مسئولان بنیاد رودکی صحبتی کرده باشد، از ایران فرار کرده است! بنابراین اگر چیز دیگری همچون دلایل پزشکی و از این دست مسائل نوشته‌اند، من قبول ندارم. من در کنسرت امشب به این دلیل حضور پیدا کردم که آقای سهرابی، معاون تولید هنر و آموزش بنیاد رودکی، از من خواهش کرد تا رهبری ارکستر را به عهده بگیرم. من هم چون دوست داشتم کمک کنم این حضور را پذیرفتم. در حالی ‌که فشار سنگین ناشی از رهبری ارکستر کنسرت نمایش «مری پاپینز» بارها من را راهی اورژانس کرد و حتی روزهای گذشته مجبور شدم آپاندیسم را عمل کنم. با وجود این شرایط قبول کردم تا در این کنسرت حضور داشته باشم.»
صحبت‌های صهبایی فضای تالار وحدت را دچار تنش کرد و حتی برخی از مخاطبان به این صحبت‌ها واکنش نشان دادند. «درست نیست شما پشت سر همکار خود چنین حرفی بزنید که فرار کرده است!» این را یکی از حاضران در سالن گفت و البته صهبایی هم با این ادبیات به او پاسخ داد: «مطرب باید بره دنبال جایی که مطربی‌اش رو بکنه!» پس از اجرای قطعاتی از راخمانینف و بتهوون نوبت به استراحت ١٠ دقیقه‌ای رسید اما آنتراکت بین بخش اول و دوم کنسرت نیم‌ساعتی طول کشید و حتی شنیده می‌شد که صهبایی دچار عارضه قلبی هم شده است. درنهایت با وجود اعتراض نوازندگان گروه به صحبت‌های صهبایی تصمیم بر این شد که به احترام مخاطبان و در اعتراض به سخنان تند صهبایی قطعاتی را بدون حضور رهبر ارکستر اجرا و اجرای بخش دوم را حذف کنند اما این‌بار تعدادی از نوازندگان و حتی تماشاگران سالن را ترک کردند. نهایتا نوازندگان ارکستر دو قطعه را بدون رهبر ارکستر اجرا کردند و با این تفاسیر احتمالا اجرای ششم بهمن این گروه لغو یا با رهبری موزیسین دیگری برگزار خواهد شد.
واکنش شهرداد روحانی به صحبت‌های صهبایی: متأسفم
شهرداد روحانی، رهبر ارکستر سمفونیک تهران، چند روز پیش به دنبال شایعاتی که درباره کناره‌گیری‌اش از ارکستر تهران مطرح شده بود، در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «مخاطبان محترم ارکستر سمفونیک تهران از چندی پیش بنا به دلایل شخصی و پزشکی در خارج از کشور‌ عزیزمان ایران هستم و بنا به توصیه پزشکان امکان حضورم در تهران برای اجرای بهمن ماه ارکستر سمفونیک تهران فراهم نمی‌باشد. لذا با هماهنگی صورت‌گرفته با مدیرعامل محترم «بنیاد فرهنگی رودکی» دو اجرای سوم و ششم بهمن ماه با همان رپرتوار اعلام‌شده با حضور‌ رهبر میهمان اجرا خواهد گردید. پیشاپیش از این عدم هماهنگی در اعلام برنامه از شما عذرخواهی می‌نمایم.» حالا هم او چند ساعت پس از صحبت‌های منوچهر صهبایی پست دیگری را بدون نام‌بردن از منوچهر صهبایی در اینستاگرام منتشر کرد: «مخاطبان محترم ارکستر سمفونیک تهران، با درود، از آنچه شب گذشته در تالار وحدت و در میانه اجرای ارکستر سمفونیک تهران روی داد، عمیقا متأسفم شدم. امیدوارم فضای موسیقی ما، همچون گذشته در مسیر صلح و دوستی در حرکت باشد. از نوازندگان محترم ارکستر سمفونیک تهران برای حمایت از مخاطبان برنامه و جایگاه رهبر ارکستر سمفونیک تهران کمال تشکر را دارم.» او در پایان متن همچنان سمت خود را مدیر هنری و رهبر ارکستر سمفونیک تهران عنوان کرد و این یعنی تا همین لحظه شهرداد روحانی انصرافش را از ارکستر سمفونیک تهران رد کرده است.
شهرداد روحانی در آمریکاست
ارسلان کامکار تا همین دو ‌سال پیش در مقام مایستر ارکستر سمفونی تهران (یکی از دستیاران رهبر ارکستر) فعالیت داشت و به علت خستگی چند وقتی است که ارکستر را رها کرده است. او حالا در این‌باره به «شهروند» می‌گوید فقط می‌دانم که شهرداد روحانی در آمریکاست اما اینکه چرا رفته و کی بر‌می‌گردد را نمی‌دانم. این نوازنده و آهنگساز ایرانی البته نسبت به صحبت‌های منوچهر صهبایی هم معتقد است که نباید چنین برخوردهایی در فضای موسیقی باب شود: «این حرف‌ها زشت، غیرحرفه‌ای و بچگانه است.» او می‌گوید که مسئولان باید همان ابتدا که مسأله بیماری شهرداد روحانی مطرح شد، این کنسرت را لغو می‌کردند تا چنین حاشیه‌هایی رقم نمی‌خورد. حالا البته هنوز معلوم نیست که آیا این رهبر ارکستر ایرانی به ایران باز خواهد گشت یا نه اما شهریور امسال هم پس از اجرای کنسرت گروه همکاری میکتا دچار مشکلات قلبی شد اما درنهایت با مراجعه به بیمارستان ماجرا ختم به خیر شد.
رهبری‌های پرحاشیه در ارکستر‌های ایران
ارکستر ملی موسیقی، ارکستر ملی، ارکستر سمفونی تهران در سال‌های گذشته بارها دچار حاشیه شده‌اند. همین حاشیه‌ها در ماه‌های ابتدایی امسال منجر به استعفای فریدون شهبازیان از ارکستر ملی شد. البته در زمان ورود او هم ارکستر ملی بی‌حاشیه نبود و فرهاد فخرالدینی با دلخوری از سمت خود کناره‌‌گیری کرده بود. ارکستر سمفونیک شهر تهران هم که از ‌سال ٩٠ تا ٩٣ با وقفه روبه‌رو بود، بالاخره در روزهای پایانی ‌سال ٩٣ با رهبری، علی رهبری بازگشت اما دقیقا یک‌ سال بعد او هم به دلیل ناهماهنگی‌ها در مسائل مالی و اداری از آن کناره‌گیری کرد و شهرداد روحانی به جای او نشست. حالا فریدون شهبازیان در مواجهه با این سوال «شهروند» که اساسا چرا رهبری ارکستر‌ها در ایران با چنین حاشیه‌های روبه‌روست، می‌گوید که بهتر است وارد این مسائل نشود: «واقعا نمی‌دانم چرا این حاشیه‌ها به وجود می‌آید و من هم با همین مسائل روبه‌رو بوده‌ام اما دلیلش را نفهمیدم؛ بنابراین ترجیح می‌دهم در این‌باره اظهار نظر نکنم.» با تمام حاشیه‌هایی که ارکسترهای ایرانی در سطح گفت‌وگوهای پشت پرده یا بگومگوهای مطبوعاتی داشته‌اند اما به‌ندرت چنین مسائلی با این ادبیات به روی صحنه کشیده شده است. ارسلان کامکار هم می‌گوید که در طول ٣٦‌ سال همکاری با ارکستر ملی هیچ وقت شاهد چنین خشونتی نبوده‌ است: «این حرف‌ها و نحوه برخورد در این ٤٠ ‌سال بی‌سابقه بوده است.» او معتقد است که احتمالا شهرداد روحانی و منوچهر صهبایی از قبل با هم مسائلی داشته‌اند و حالا به اینجا رسیده است: «هر چه هست بر سر رهبری است، برخی مانند منوچهر صهبایی مدام از موزیسین‌های ایرانی ایراد می‌گیرند و آنها را نسبت به موزیسین‌های اروپایی عقب‌افتاده می‌دانند و خودشان را احتمالا پیشرو. اما اگر خودشان پیشرو هستند پس چرا چنین صحبت‌هایی علیه یک موزیسین دیگر مطرح می‌کنند؟» البته منوچهر صهبایی خود نیز در زمینه رهبری تجربیاتی داشته است. او در سال‌های ٨٦ تا بهار ٨٨ رهبری دایمی ارکستر شهر تهران را برعهده داشته است. ارسلان کامکار هم می‌گوید که با وجود اینها احتمالا همچنان دوست دارد در چنین جایگاهی باشد اما معلوم نیست چرا به همکاران خود می‌تازد.