بزرگنمايي:

نسیم گیلان - مفهوم پایداری شهرها با ایجاد زیرساخت‌های هوشمندسازی در کنار شفافیت چند سالی است که به موضوع اصلی مدیران کلانشهرهای دنیا تبدیل شده و دیگر ساختن پل، بزرگراه یا اضافه کردن معبری جدید لزوما شاخصه توسعه شهری تلقی نمی‌شود.

به گزارش شهر ،ایجاد زیرساخت‌هایی مانند پل، بزرگراه، زیرگذر برای یک شهر لازم است اما برای توسعه آن همواره مطلوب نیست و مدیران شهری کلانشهرها امروزه از احداث آنها مگر در صورت اجبار، سرباز می زنند زیرا ساخت معبر جدید تقاضای تولید خودرو و به تبع آن ترافیک را افزایش می‌دهد و در نهایت به آلودگی بیشتر هوا منجر می‌شود.
از سوی دیگر سلامت انسان‌ها با توجه به خودرومحور بودن کلانشهرها در معرض تهدید است و بروز بیماری‌هایی از جمله سرطان،فشارخون، دیابت و البته چاقی شهروندان کلانشهرها موجب شده است تا توسعه شهرها براساس انسان و نه خودرو مورد توجه متولیان مدیریت شهری قرار گیرد.
تغییر نگاه جهانی به مقوله شهر اینگونه است که شهر خودرو محور با زیرساخت‌های عریض و طویل جای خود را به شهر انسان‌محور داده است؛ بدین معنی که شهر و کلانشهر باید برای زندگی و آسایش انسان‌ساخته و توسعه یابد نه برای تردد وسایل نقلیه.
در این شکل توسعه، هوشمندی شهر از طریق ایجاد سامانه‌ها و اپلیکشین‌ها همچنین انتشار و اجازه دسترسی همگانی اطلاعات موردتوجه مسئولان و مدیران شهری قرار می‌گیرد.
در واقع شهر هوشمند با استفاده از تکنولوژی‌های جدید اداره می‌شود و در آن شهروند با استفاده از آپ‌ها و نرم‌افزارهای جدید نیازهای خود را مرتفع می‌کند و مانند قدیم نیاز به جابجایی بیش از حد در شهر برای انجام امور خود ندارد؛ بنابراین تعداد سفرهای درون‌شهریبا استفاده از خودرو شهری، مصرف سوخت، ترافیک و شلوغی معابر و در نهایت آلودگی هوا کاهش می‌یابد.
شهر هوشمند به عنوان موضوع داغ این روزهای کلانشهرهای دنیا مطرح است و مدیران شهری سعی می‌کنند که بیش از پیش آن را بهزندگی روزمره شهروندان خود تسری دهند که در این بحث استفاده از اپلیکیشن پرداخت عوارض طرح ترافیک را می‌توان نمونه‌ای از آن ذکر کرد.
سامانه‌ای برای شفافیت
مهمترین شعار شورای اسلامی شهر تهران که در سال 1396 بر سرکار آمد، شهر شیشه‌ای و شفاف بود و در این راستا کمیته شفافیتدر نخستین روزهای پس از تشکیل شورا ایجاد و «بهاره آروین» به عنوان رئیس آن انتخاب شد.
در نخستین گام وب سایتی با نام شفافیت به نشانی shafaf.tehran.ir و با هدف شفاف‌سازی عملکرد شهرداری تهران از تاریخ 21فروردین 1397 آغاز به کار کرد و تاکنون اطلاعات مربوط به قراردادهای کلان شهرداری، لایحه، مصوبه و عملکرد بودجه، اطلاعاتشهرسازی، اطلاعات مدیران و کارکنان شهرداری و اسامی دریافت‌کنندگان طرح ترافیک خبرنگاری و ... بر روی این سامانه منتشر شد.
رئیس کمیته شفافیت شورای اسلامی شهر تهران در این‌باره گفت: ماده 71 قانون شهرداری‌ها مصوب سال1334 بیش از 60 سال پیش شهرداری‌ها را مکلف کرده بود که گزارش تفصیلی درآمدها و هزینه‌هایشان را هر 6 ماه یکبار به اطلاع مردمبرسانند اما در سال‌های گذشته هیچ‌گاه این گزارش با این تفصیل و جزئیات منتشر نشده بود.
«آروین» ادامه داد: وقتی یک سازمان در لبه بی‌اعتمادی قرار بگیرد دیگر همراهی شهروندان را در اجرای طرح‌ها نخواهد داشت؛ اودر عین حال با بیان اینکه شفافیت محقق نمی‌شود مگر اینکه روندها الکترونیک شود و رفت و آمدها کاهش پیدا کند، ‌متذکر شد: منابع مامحدود است و باید به درستی تصمیم گرفت که در کدام حوزه شفافیت را شروع کنیم.
این عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر تهران تحقق شفافیت را یکی از اولویت‌های اصلی تلاش‌ها و پیگیری‌های اعضا این شورادانست و گفت: انتشار عمومی اطلاعات قراردادهای کلان، انتشار عمومی اطلاعات پروانه‌های صادره در سطح شهر، انتشار اطلاعاتمدیران و کارکنان به همراه اطلاعات سفرهای خارجی انجام‌ شده در مجموعه شهرداری تهران، انتشار استاندارد سند بودجه و گزارش عملکرد آن و انتشار عمومی پژوهش‌های انجام‌شده در شهرداری تهران که همگی برای اولین بار در کشور انجام شده، همگی بخشی ازدستاورد تلاش‌های 21 نفر عضو پیگیر تحقق شفافیت در مدیریت شهری بوده است.
رییس کمیته شفافیت شورای اسلامی شهر تهران همچنین افزود: تلاش‌های شورای پنجم تنها معطوف به تحقق شفافیت در شهرداری تهران نبوده بلکه شورای اسلامی شهر اقدامات زیادی را در جهت شفافیت‌بخشی به فرآیندهای خود به عنوان یک نهاد انتخابی انجام دادهاست.
او اضافه کرد که هم‌اکنون پنجمین دوره شورای اسلامی شهر تهران شفاف‌ترین نهاد شورایی و انتخابی در سطح کشور است.
«تهران من» سامانه‌ای برای تحقق «تهران شهری برای همه»
شعار مدیریت شهری کنونی «تهران شهری برای همه است» و بنا بر گفته متولیان امر این شعار بر مبنای شهر انسان‌محور و زیست‌پذیر متمرکز شده است.
در واقع می‌توان گفت که مدیریت شهری به دنبال ارتقای سطح کیفیت زیست شهری است و با این نگاه، دیگر پروژه‌های بزرگ از نظربودجه و بیهوده به لحاظ کارکرد مثل پل‌صدر نساخته و با نگاه واقع بینانه‌تر بودجه این نهاد در جاهای مفیدتر هزینه می‌شود.
سامانه «تهران من» به نشانی my.tehran.ir درگاه واحد ارتباط شهرداری با شهروندان است و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات وارتباطات شهرداری تهران گفت: سرویس‌های این سامانه از ابتدای مدیریت شهری کنونی و با فروش، رزرو و مشاهده طرح ترافیک فعال شد.
محمدفرجود ادامه داد: در گام دوم برخی از سرویس‌های حوزه شهرسازی مانند استعلام طرح تفصیلی روی این سامانه قرار گرفت وروی این پلتفرم سرویس‌های دیگری مانند پرداخت عوارض نوسازی و پسماند، شارژ کارت بلیط الکترونیکی، اتصال سامانه 137 به این پلتفرم جهت دریافت نظرهای شهروندان و ارجاع آن به شهرداری، اطلاعات کیفیت هوا و سرویس‌های شهرسازی تجمیع شده است.
او افزود: با تحول دیجیتال در یک مجموعه سه موضوع اتفاق می‌افتد و شهروندان تجربه متفاوتی از خدمات سازمان را در یک سامانه واحد می‌بینند.
«فرجود» با اشاره به فعالیت «تهران من» گفت: در حال حاضر در این سامانه بیش از سه میلیون نفر ثبت‌نام کرده‌اند و در هر لحظه بیش از سه هزار نفر در آن فعال هستند؛ به گفته او در حوزه پاسخگویی هم روزانه به سه هزار تماس و یکهزار و 500 درخواست کتبی درسامانه پاسخ می‌دهیم.
او ادامه داد: به طور معمول تعداد کاربران آنلاین هم‌زمان در ساعت پیک در سامانه به بیش از 10 هزار نفر می‌رسد و این سامانه اکنون با بیش از 12 سامانه دیگر مثل ثبت احوال، ثبت شرکت‌ها، سیمفا، پلیس، بانک و پست در ارتباط است و خدمات مرتبط را از آن‌هااستعلام می‌کند.
همچنین «عبدالرضا گلپایگانی» معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران یک از مزیت‌های سامانه «تهران من» را سلامت کاری دانست و افزود: با آگاهی از وضعیت پرونده‌های شهرسازی به سمت سلامت کاری خواهیم رفت.
او با بیان اینکه در سازمان شبکه‌ای خود مردم دخیل و مشارکت‌کننده هستند، گفت: برخی از کارها که در دفاتر خدمات شهر انجاممی‌شد با وجود این سامانه اکنون توسط خود شهروندان انجام می‌شود.
گلپایگانی در ادامه اضافه کرد :که در آینده مراحل صدور پروانه هم به صورت سیستمی ارایه شود و با راه‌اندازی این سرویس‌ها، دیگرطبقه اضافه و تراکم اضافه معنا نداشته باشد. 
به گزارش ایرنا مهمترین خدمت سامانه «تهران من» را بی‌شک باید خدمات فروش روزانه طرح ترافیک و ثبت ورود خروج خودروها به محدوده طرح‌های ترافیکی دانست؛ گو اینکه پرداخت عوارض طرح‌های ترافیکی تهران تنها خدمت موجود در سامانه تهران من نیست وخدمات دیگری همچون خرید بلیت مترو، پرداخت عوارض سالیانه خودرو و پارک حاشیه‌ای نیز در این سامانه انجام می‌شود.
بنابر اعلام سازمان فناوری اطلاعات شهرداری، ‌سامانه «تهران من» به گونه‌ای طراحی شده که یک هفته تا 10 روز پس از تردد خودرو درطرح‌های ترافیکی صورتحساب برای شهروند صادر می‌شود و در صورت عدم وجود مبلغی در حساب شهروندی در زمان محاسبه، بدهی ثبت شده و قابل مشاهده و پرداخت توسط شهروندان است.
بنابراین شهروندان پس از انجام محاسبه‌های روزانه صورتحساب‌ ترددها، به وسیله پیامک از بدهکاری در سامانه مطلع می‌شوند ومی‌توانند بدهی خود را در این سامانه پرداخت کنند.
بی‌شک توسعه زیرساخت‌های شهرهوشمند گامی موثر در تحقق پایداری کلانشهر تهران است اما در عین حال باید اطلاع‌رسانی در این حوزه بیش از پیش انجام شود تا شهروندان به صورت ملموس‌تر با این مفاهیم آشنا شوند.