نسیم گیلان - خبرگزاری کتاب ایران / با نگاهی به جمعیت خانواده‌ها در دهه‌های اخیر می‌بینیم تعداد فرزندان به یک یا دو فرزند کاهش یافته درحالی‌که با نگاهی به دهه‌های پیشین شاهد گرایش خانواده‌ها به فرزندآوری بودیم. براین اساس رهبر معظم انقلاب از سال 1390 تا به‌حال بارها در سخنان‌شان نسبت به مسئله «فرزندآوری و جلوگیری از حرکت کشور به ‌سمت پیری جمعیت» تذکر داده و بر اهمیت و ضرورت آن تاکید کرده‌اند.
البته باید توجه داشت وقتی یک بچه جدید به خانواده اضافه می‌شود، فرزند بزرگ‌تر به توجه، محبت و آرامش بیشتری نیاز دارد تا بتواند شرایط جدید را بهتر و راحت‌تر قبول کند. در این راستا یکی از دغدغه‌های والدین عکس‌العمل فرزندانشان درمقابل به دنیا آمدن بچه‌ جدید است و اغلب نمی‌دانند چگونه فرزندان بزرگترشان را ترغیب به پذیرفتن عضو جدید خانواده کنند تا موجب ایجاد دلخوری برای بچه‌های بزرگتر و در ادامه برای پدر و مادر نشود. در ادامه برخی کتاب‌هایی را که به والدین کمک می‌کنند تا فرزندان بزرگتر را برای پذیرش عضو جدید خانواده آماده کنند، به شما معرفی می‌کنیم.

«چه کار کنم با نی‌نی؟»
«چه کار کنم با نی‌نی؟» کتابی است که به شناخت هیجان‌های کودکان هنگام تولد فرزند جدید در خانواده کمک می‌کند. این کتاب به قلم سپیده‌ خلیلی، نویسنده و روانشناس کودک و تصویرگری نیلوفر برومند از سوی انتشارات داستان جمعه منتشر شده است.
کتاب «چه کار کنم با نی‌نی؟» ماجرای کودکی است که فرزند جدیدی در خانواده‌شان متولد شده و در هشت داستان جداگانه به شناخت هیجان‌ها و رفتار این کودک در برابر عضو جدید خانواده و رفتار صحیح والدین در برابر این هیجان‌ها می‌پردازد.
«چه کار کنم با نی‌نی؟» براساس هیجان‌های اصلی مانند تعجب، شادی، خشم، عشق، حسادت، ترس، اندوه و فقر است که در همه آدم‌ها وجود دارد و شروعی برای شناخت هیجان‌ها، احساسات و توصیف آن‌ها برای کودکان است. در این کتاب، هر دو صفحه به یک هیجان خاص می‌پردازد و در قالب هشت داستان، بچه‌ها متوجه شوند که این هیجان‌ها کاملا طبیعی است و برای کنار آمدن با آن‌ها راهکارهایی وجود دارد.
انتشارات داستان جمعه کتاب «چه کار کنم با نی‌نی» را با شمارگان هزار نسخه و قیمت 160 هزار ریال منتشر کرده است.

«ماجرای احمد و نی‌نی کوچولو»
کتاب «ماجرای احمد و نی‌نی کوچولو» نوشته نیره توکلی از کتاب‌های مفید در این زمینه است که از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای گروه سنی «الف و ب» منتشر شده است.
در این کتاب، پدر و مادر احمد به تازگی برای او خواهر کوچکی آورده‌اند. اما احمد خوشحال نیست. چون همه به سارا، خواهر کوچک او توجه می‌کنند و همه‌اش درباره او صحبت می‌کنند. مادر و پدر سعی می‌کنند که مرتب به احمد هم توجه کنند و با او وقت بگذرانند. اما احمد باز هم فکر می‌کند که همه به سارا بیشتر توجه می‌کنند.
او فکر می‌کند که شاید علت توجه به سارا این است که او چهار دست و پا راه می‌رود و به جای صحبت کردن فقط صداهایی از خودش درمی‌آورد. پس او هم شروع می‌کند به چهار دست و پا راه رفتن و دیگر درست حرف نمی‌زند. اما برخلاف انتظارش می‌بیند که همه او را به خاطر این رفتار جدید سرزنش می‌کنند و باز هم کسی توجه‌اش به او جلب نمی‌شود و ادامه داستان.
انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، چاپ دوم کتاب «ماجرای احمد و نی‌نی کوچولو» را در 32 صفحه با قیمت 44 هزار ریال منتشر کرده است.

«من خواهر بزرگ‌ترم»
«من خواهر بزرگ‌ترم»، عنوان کتابی از جوانا کول است که با ترجمه مهدیه صمدی از سوی انتشارات قدیانی منتشر شده تا به خواهر یا برادر بزرگ‌تر یاد دهد با نوزادی که تازه به دنیا آمده چگونه رفتار کند.
در این کتاب، راه‌هایی نشان داده شده که به فرزند بزرگ‌تر خانواده کمک می‌کند تا نقش جدیدش را در خانه آسان‌تر بپذیرد و به پدر و مادر در غذا دادن به نوزاد و مراقبت از او و عوض کردن پوشک کمک کند و بداند وقتی نوزاد گریه می‌کند حتما چیزی او را آزار می‌دهد پس بهتر است مهربانانه او را بغل کند و ببیند چه چیز او را ناراحت کرده است.
خواندن این کتاب که برای خردسالان نوشته شده به پدر و مادرها نیز این امکان را می‌دهد با بچه بزرگ‌ترشان چگونه رفتار کنند. همچنین پدر و مادرها، غیرمستقیم یاد می‌گیرند برای بچه بزرگ‌تر، بیشتر وقت بگذارند و در حضور بچه جدید به او محبت کنند تا او متوجه شود یکی از اعضای مهم خانواده است. پدر و مادر باید به او اطمینان دهند که هنوز او را چون قبل دوست دارند و احساس‌شان نسبت به او عوض نشده است.
انتشارات قدیانی، کتاب «من خواهر بزرگ‌ترم» را با شمارگان هزار و 100 نسخه به قیمت 50 هزار ریال منتشر کرده است. 

«نوزاد جدید در راه است؛ راهنمایی برای خواهر و برادر بزرگتر»
«نوزاد جدید در راه است؛ راهنمایی برای خواهر و برادر بزرگتر» از دیگر کتاب‌های این حوزه نوشته امیلی منندز آپونته است که با ترجمه برزو سریزدی در 33 صفحه از سوی انتشارات صابرین برای گروه سنی «ب» منتشر شده.
نویسنده در این کتاب، کودک را مخاطب قرار داده و برای او اتفاقاتی را که قبل و بعد از به دنیا آمدن یک خواهر یا برادر کوچک‌تر برایش می‌افتد، مرور می‌کند و توضیح می‌دهد که او در این موقعیت چطور می‌تواند به پدر و مادرش کمک کند.
انتشارات صابرین، چاپ چهارم کتاب «نوزاد جدید در راه است؛ راهنمایی برای خواهر و برادر بزرگتر» را با قیمت 15 هزار تومان منتشر کرده است.

«خواهر کوچولوی فرانکلین»
کتاب دیگر «خواهر کوچولوی فرانکلین» نوشته پالت بورژوا نام دارد که با ترجمه شهره هاشمی در 28 صفحه از سوی انتشارات آبادیران برای گروه سنی «الف، ب، ج» منتشر شده است.
در این کتاب، پدر و مادر فرانکلین به او می‌گویند که در فصل بهار یک نوزاد کوچولو به جمع آنها اضافه می‌شود. فرانکلین خیلی خوشحال است چون همیشه دلش می‌خواسته که یک برادر بزرگتر باشد. اما فرانکلین هرقدر صبر می‌کند زمستان تمام نمی‌شود و بهار از راه نمی‌رسد. او همه جا به دنبال نشانه‌های آمدن بهار می‌گردد. در مدرسه، در حیاط خانه، در آسمان ابری زمستان. اما هیچ‌جا نشانه‌ای از بهار پیدا نمی‌کند. اما بالاخره جوانه‌ها شروع به سبز شدن می‌کنند و بهار سر و کله‌اش از راه پیدا می‌شود.
انتشارات آبادیران، چاپ ششم کتاب «خواهر کوچولوی فرانکلین» را با قیمت 150 هزار ریال منتشر کرده است.

«دایره‌المعارف کوچک من درباره‌ نوزاد»
«دایره‌المعارف کوچک من درباره‌ نوزاد» نوشته اگنس واندویل کتاب دیگری است که با ترجمه رویا خوئی از سوی انتشارات محراب قلم در 36 صفحه منتشر شده است.
این کتاب، دایره‌المعارفی است برای بچه‌های دبستانی (گروه سنی «ب و ج» درباره اینکه بچه چطور به دنیا می‌آید و بعد از به دنیا آمدن در ماه‌های اول زندگی چه مراحلی را می‌گذراند.
مطالب کتاب که در همه صفحات مصور هستند، حالات و وضعیت مادر در دوران بارداری را برای خواننده کوچکش توضیح می‌دهد و اشاره می‌کند که مادر باردار باید چه نکاتی را رعایت کند و چه مواظبت‌هایی را از خود و نوزادش انجام دهد. کتاب به مراحل بعد از زایمان هم می‌پردازد و نکاتی را که باید در ماه‌های اول به‌دنیا آمدن نوزاد به آن توجه کرد، برای خواننده‌اش توضیح می‌دهد.
انتشارات محراب قلم چاپ چهارم کتاب «دایره‌المعارف کوچک من درباره‌ نوزاد» را با قیمت 25 هزار تومان منتشر کرده است.

«تپلی و تولد کپلی»
کتاب دیگر «تپلی و تولد کپلی» نوشته گروهی از نویسندگان نام دارد که با ترجمه هستی سعادت در 16 صفحه از سوی انتشارات فنی ایران برای گروه سنی «ب و ج» منتشر شده است.
در این کتاب برای تپلی و دوستش فینگیلی قرار است اتفاقی بیافتد. مادر هر دو بچه به‌زودی فرزند دیگری به دنیا می‌آورند. تپلی خیلی از این بابت هیجان‌زده است. فینگیلی هم همینطور. آن‌ها به مادرهایشان برای آماده کردن اتاق بچه جدید کمک می‌کنند. سعی می‌کنند برای برادر و خواهری که در راه است اسم انتخاب کنند و دیوارهای اتاق را با نقاشی‌هایشان برای او پرمی‌کنند.
اما وقتی برادر فینگیلی به دنیا می‌آید کار سخت می‌شود. فینگیلی برای تپلی تعریف می‌کند که برادرش فقط می‌خورد و می‌خوابد و گریه می‌کند و جایش را خیس می‌کند. او از این دلخور است که برادر کوچولویش همه وقت پدر و مادرش را گرفته است.
اما پدر فینگیلی که این حرف‌ها را می‌شنود، برای بچه‌ها توضیح می‌دهد که بچه‌ها اول که به دنیا می‌آیند خیلی نیاز به مراقبت دارند اما بعد به مرور آن‌ها هم مثل تپلی و فینگیلی بزرگ و قوی می‌شوند و می‌توانند خودشان کارهایشان را انجام بدهند.
انتشارات فنی ایران، چاپ چهارم کتاب «تپلی و تولد کپلی» را با قیمت 6 هزار تومان منتشر کرده است.

«تولد نوزاد جدید»
ازجمله آثاری که در این حوزه منتشر شده می‌توان به کتاب «تولد نوزاد جدید» نوشته آن سی واردی اشاره کرد که در قالب 16 صفحه با ترجمه حسین فتاحی از سوی انتشارات قدیانی برای گروه سنی 2 تا 4 سال منتشر شده است.
نویسنده در این کتاب داستان یک خانواده چهار نفره را روایت می‌کند که در انتظار به دنیا آمدن یک فرزند جدید هستند. بچه‌های خانواده، لوسی و تام، به پدر و مادرشان کمک می‌کنند تا اتاق بچه جدید را آماده کنند. پدربزرگ و مادربزرگ هم به خانه آنها می‌آیند تا در حین وضع‌حمل مادر از بچه‌ها مراقبت کنند. با به دنیا آمدن نوزاد، همه در خانه درگیر مراقبت از او می‌شوند و لوسی و تام هم تا آنجا که از دستشان برمی‌آید به پدر و مادرشان کمک می‌کنند.
انتشارات قدیانی چاپ نهم کتاب «تولد نوزاد جدید» را با قیمت 70 هزار ریال منتشر کرده است.

«یه بچه‌ دیگه؟ چه بامزه!»
کتاب «یه بچه‌ دیگه؟ چه بامزه!» نوشته فانی جولی، رز کپدویلا نیز که با ترجمه نسرین گلدار از سوی انتشارات با فرزندان در 32 صفحه برای گروه سنی «ب» منتشر شده، در این زمینه می‌تواند مفید باشد.
در این کتاب، پدر و مادر گودون به او خبر می‌دهند که بزودی صاحب یک نی‌نی کوچولو می‌شوند. گودون از این خبر خوشحال نمی‌شود. او فکر می‌کند که زندگی آنها کم و کسری نداشته که به یک بچه دیگر احتیاج داشته باشند. توی مهدکودک هم دوستان گودون برایش تعریف می‌کنند که نی‌نی کوچولوها به جز دردسر درست کردند کار دیگری بلد نیستند. آنها همه‌اش سر و صدا می‌کنند، نه حرف می‌زنند و نه حرف دیگران را می‌فهمند و آن‌قدر خنگ هستند که اگر یک آب‌نبات جلوشان بگذاریم نمی‌دانند باید با آن چکار کنند.
گودون سعی می‌کند تا نظر پدر و مادرش را درباره آوردن یک بچه جدید تغییر بدهد. سعی می‌کند توجه آن‌ها را به خودش جلب کند و کارهایی را انجام دهد که شنیده است نی‌نی کوچولوها انجام می‌دهند، شاید به این روش پدر و مادرش دیگر دلشان یک بچه دیگر نخواهد. اما همه این کارها نتیجه نمی‌دهد و بالاخره برادر کوچک گودون به دنیا می‌آید.
انتشارات با فرزندان، چاپ سیزدهم کتاب «یه بچه‌ دیگه؟ چه بامزه!» را با قیمت 20 هزار تومان منتشر کرده است.

«کاش یک برادر داشتم»
«کاش یک برادر داشتم» نوشته برنهارد لینز، کتاب دیگر این فهرست است که با ترجمه علی خاکبازان از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در 26 صفحه برای گروه سنی «الف» منتشر شده.
در این کتاب، ویلی دوست دارد یک برادر داشته باشد. یک برادر بزرگ و قوی که بتواند در بازی‌های هیجان‌انگیز همراه او باشد. اما به جایش ویلی یک خواهر کوچولو داشت که عزیزدردانه‌ مادرش بود. هربار که خواهر کوچولو خودش را خیس می‌کرد یا شیرش را روی صورتش می‌ریخت، مادر فقط او را می‌بوسید. این چه وضعش است، ویلی دوست دارد یک برادر بزرگتر داشته باشد اما حالا یک خواهر کوچولو دارد.
انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، چاپ پنجم کتاب «کاش یک برادر داشتم» را با قیمت 11 هزار تومان منتشر کرده است.

«خواهری برای خرگوش کوچولو»
«خواهری برای خرگوش کوچولو» کتاب دیگر این فهرست نوشته روترات سوزانه برنر است که با ترجمه مریم اخگری از سوی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در 18 صفحه برای گروه سنی 2 تا 5 سال منتشر شده است.
در این کتاب، که برگ‌هایش مقوایی هستند، هر بعدازظهر پس از این‌که خرگوش کوچولو از کودکستان به خانه برمی‌گردد با پدرش آب هویج می‌نوشند. اما امروز همه چیز با روزهای پیش تفاوت دارد و از آب هویج خبری نیست. امروز رخدادی شگفت افتاده است. خرگوش کوچولو حالا یک خواهر دارد همان‌گونه که خواهرش هم یک برادر بزرگ‌تر دارد که می‌تواند همه چیز را به او نشان بدهد.
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، چاپ نخست کتاب «خواهری برای خرگوش کوچولو» را با قیمت 185 هزار ریال منتشر کرده است.

«برادر نمی‌خواهم!»
«برادر نمی‌خواهم!» نوشته آنت لنگن، عنوان دیگر این فهرست است که با ترجمه در 28 صفحه از سوی انتشارات زعفران برای گروه سنی «الف و ب» منتشر شده است.
در این کتاب، تانیا قرار است خواهر بزرگتر شود. پدر و مادرش به او می‌گویند که شرایط تغییر نمی‌کند و «مامان مامان می‌ماند و بابا هم بابا» اما تانیا می‌خواهد بابا و مامان فقط مال او باشند. تا این که می‌فهمد خواهر و برادر داشتن خیلی خوب است.
انتشارات زعفران چاپ نخست کتاب «برادر نمی‌خواهم!» را با قیمت 24 هزار تومان منتشر کرده است.

«من برادر بزرگ‌تر هستم»
«من برادر بزرگ‌تر هستم» عنوان کتابی از نورا گیدوس است که در ارتباط با موضوع مورد نظر با ترجمه عذرا جوزدانی در 24 صفحه از سوی انتشارات شهر قلم برای کودکان گروه سنی «ب» منتشر شده است.
کتاب از زبان پسربچه‌ای است که به تازگی صاحب خواهر یا برادر کوچولویی شده، خطاب به نوزاد تازه متولد شده نوشته شده. او برای نورسیده تعریف می‌کند که چطور ورود او به خانه باعث شده که زندگی‌اش تغییر کند، چقدر او را دوست دارد و چقدر مواظب اوست و چقدر به پدر و مادر در انجام کارهای مربوط به او کمک می‌کند.
نویسنده در انتهای کتاب به پدر و مادرها هم توصیه‌هایی کرده تا چطور با ورود نوزاد جدید زمان لازم را به بچه بزرگتر هم اختصاص دهند و با برنامه‌ریزی درست، او را هم در لذت بزرگ کردن خواهر یا برادر کوچکترش شریک کنند.
انتشارات شهر قلم، چاپ نخست کتاب «من برادر بزرگ‌تر هستم» را با قیمت 4500 تومان منتشر کرده است.

«من خواهر بزرگ‌تر هستم»
«من خواهر بزرگ‌تر هستم» نیز کتاب دیگری از نورا گیدوس است که با ترجمه عذرا جوزدانی از سوی انتشارات شهر قلم در این رابطه منتشر شده است.
کتاب از زبان دختربچه‌ای که به تازگی صاحب خواهر یا برادر کوچولویی شده، خطاب به نوزاد تازه متولد شده نوشته شده. او برای نورسیده تعریف می‌کند که چطور ورود او به خانه باعث شده که زندگی‌اش تغییر کند، چقدر او را دوست دارد و چقدر مواظب اوست و چقدر به پدر و مادر در انجام کارهای مربوط به او کمک می‌کند.
نویسنده در انتهای کتاب به پدر و مادرها هم توصیه‌هایی کرده تا چطور با ورود نوزاد جدید زمان لازم را به بچه بزرگتر هم اختصاص دهند و با برنامه‌ریزی درست، او را هم در لذت بزرگ کردن خواهر یا برادر کوچکترش شریک کنند.
انتشارات شهر قلم، چاپ نخست کتاب «من خواهر بزرگ‌تر هستم» را با قیمت 4500 تومان منتشر کرده است.