بزرگنمايي:

نسیم گیلان -

افزایش سهم آمارهای رسمی در ادبیات برنامه¬ریزان و سیاستمداران کشور نشان می دهد یکی از دغدغه های اصلی نظام آماری کشور که برنامه ریزی بدون توجه به آمارهای مستند بود، کم رنگ تر شده است به گونه‌ای که در گذشته نظام آماری از نظام برنامه ریزی، تصمیم گیری بر مبنای آمار را مطالبه می کرد ولی در حال حاضر این نظام برنامه ریزی است که نه تنها توسعه پوشش آمارهای رسمی و افزایش کیفیت آمارها را پی گیری می کند بلکه ارائه تحلیل های آماری بیشتر را نیز انتظار دارد. اگر در گذشته برای تامین نیازهای سطوح مختلف برنامه‌ریزی از بنگاهی، سازمانی تا ملی می توانستیم بخش عمده‌ای از نیازها را از طریق ارائه جداول آماری و مقایسه آمارهای حال و گذشته تامین نماییم ولی امروزه با توسعه نیازهای برنامه ریزان از یک طرف و توسعه فناوری و نرم افزارهای پردازش داده ها از طرف دیگر، هر چند آمارهای سرجمع از اهمیت بالای خود برخوردار هستند ولی سهم آنها در تامین نیازهای برنامه ریزان و محققین رو به کاهش است. در دنیای امروز تحلیل های مبتنی بر مدل های آماری در حالی با تحلیل های مبتنی بر مه داده‌ها (Big Data) در حال رقابت هستند که تحلیل های مبتنی بر جداول آماری از گردونه رقابت عقب مانده اند. بنابراین در دنیای امروز محققین و تحلیل گران آماری باید به داده های خام (البته با رعایت اصل محرمانگی اطلاعات فردی) دسترسی داشته باشند تا بتوانند نیازهای نظام برنامه ریزی کشور را تامین نمایند.
از طرف دیگر با افزایش وابستگی نظام برنامه ریزی به نظام آماری، کیفیت آمارهای رسمی نیز مورد توجه بیشتری قرار گرفته است و از تولیدکنندگان و تحلیل گران آمارهای رسمی انتظار می رود در خصوص این کیفیت، نتیجه ارزیابی های خود را اطلاع رسانی نمایند. بدیهی است ارزیابی کیفیت آمارها بدون دسترسی و تحلیل داده های خام امکان پذیر نیست. موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد بحث تلفیق داده ها از منابع آماری مختلف است برای مثال با پیوند فایل داده های بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی، با فایل فارغ التحصیلان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می توان تصویری نسبتا" دقیق از وضعیت اشتغال و بیکاری فارغ التحصیلان رشته¬های مختلف دانشگاهی ارائه کرد یا به عنوان مثالی دیگر، با پیوند فایل آموزش دیدگان آموزش فنی وحرفه ای با فایل بیمه‌شدگان سازمان تامین اجتماعی می توان ارتباط دوره های مختلف آموزش فنی وحرفه ای با بازار کار کشور را مورد تجزیه و تحلیل قرارداد. بنابراین هم به منظور تامین نیازهای برنامه ریزان، هم برای ارزیابی کیفیت آمارها و هم برای تهیه آمارهای جدید حاصل از تلفیق بانک های اطلاعاتی مختلف، باید داده ها در شریان های اطلاعاتی وزارتخانه با قوت بیشتر جریان پیدا کند که برنامه ریزی‌های کوتاه مدت و بلند مدت نظام آماری وزارتخانه نیز بر این مهم استوار شده است .