بزرگنمايي:

نسیم گیلان - ایسنا / محمدسرور رجایی خاطره‌ای را از نخستین کتابی که در دوران کودکی با عنوان «نجمای شیرازی» خریده بیان کرد.
این نویسنده و پژوهشگر افغان ساکن ایران، همزمان با هفته کتاب خاطره خود را از اولین کتابی که خریده است، این‌گونه تعریف کرد: در کابل زندگی می‏‌کردیم. کتاب‏‌های زیادی در خانه داشتیم، موضوع بیشتر آن‏‌ها تاریخ و ادبیات بود. از ده‌سالگی بدون کمک دیگران می‏‌توانستم کتاب بخوانم. روزی از خانه بیرون شدم، پسر همسایه ما که نامش کاظم بود به طرفم دوید و با شادمانی گفت: «سرور عجب کتابی پیدا کردم، پر از قصه و شعر است، صبر کن تا برایت نشان بدهم». با سرعت به طرف خانه‌شان دوید و خیلی زود نفسک‌زنان برگشت. کتاب نازکی را به دستم داد که چند صفحه اولش پاره شده بود. چند صفحه دیگر هم پاره‌شدگی داشت. همین که کتاب را گرفتم، به پشت کتاب نگاه کردم، دیدم که چند صفحه از پایان کتاب هم نیست. ورق زدم، دو سه صفحه‌‏اش را که خواندم فهمیدم داستان عاشقانه است. دوبیتی‏‌های قشنگی داشت. کاظم وقتی دید که هی ورق می‏‌زنم، کتاب را از دستم گرفت و گفت: «زیاد ورق نزن پاره می‏‌شود» و راهی خانه‌‏اش شد. هنوز به دروازه حیاط خانه‌شان نرسیده بود، گفتم: «کتاب را قرض بده تا فردا می‏‌خوانم و برمی‏‌گردانم». تمام سرش بالا گرفت و گفت: «نه». باز هم صدا کردم، راستی نام کتاب چیست؟ بدون آن‌که پشت سرش را نگاه کند، چیغ زد «نجمای شیرازی». به خانه رفتم، از مادر خدابیامرزم پرسیدم، کتاب «نجمای شیرازی» داریم؟ نداشتیم.
بعد از آن هر روز کاظم را که در کوچه می‏‌دیدم، کتاب «نجمای شیرازی» را طلب می‏‌کردم تا بخوانم. هر بار هم می‏‌گفت: «هنوز خلاصش نکردم». آن زمان ساکن غرب کابل بودیم، هر از گاهی به مرکز شهر می‏‌رفتم. روزی دست‏فروشی را دیدم که در سایه دیوار مسجد قدیمی کابل، «مسجد پل خِشتی» وسایلش را چینده است. در بین وسایل او چند تا کتاب هم بود. روی جلد کتابی عکس دختری با روبند نقاشی شده بود. با دقت به آن نگاه کردم، روی جلد کتاب نوشته بود «نجمای شیرازی». با هیجان پرسیدم «کاکا، کتاب نجمای شیرازی چند است؟» گفت: «پنج افغانی». سکه‏‌هایی که داشتم، چند بار حساب کردم، پنج افغانی می‌‏شد. همه پولم را دادم و کتاب نجمای شیرازی را خریدم. روی جلد کتاب غیر از نام کتاب، با خط ضعیفی نوشته شده بود «داستان نجمای شیرازی سرگذشت نجما ولد میرنجم‌‏الدین ساکن ولایت شیراز». از همان‌جا شروع کردم به خواندن کتاب. عصر همان روز که برگشتم، اول به خانه رفیقم کاظم رفتم و کتاب نجمای شیرازی را نشانش دادم و گفتم خریده‌‏ام. بعد از آن کاظم بود که هر بار مرا می‏‌دید، کتابم را با التماس طلب می‏‌کرد. چون کامل بود. من هم مثل خودش رفتار کردم و هیچ وقت کتابم را به او ندادم. هنوز هم چند تا از دوبیتی‏‌های آن کتاب در یادم است. مثل این:
اگر دلبر به من یک رنگ باشد
صدای من مثال زنگ باشد
سَرِ دلبر سَرِ زانوی من
سر دشمن به زیر سنگ باشد»
پی‌نوشت: افغان‌ها به جیغ، چیغ می‌گویند.