مصائب ناتمام زبان فارسی در افغانستان
علمي
بزرگنمايي:
نسیم گیلان - خراسان / در نشست خبری جشنواره ادبی «پارسی وطن است» تازهترین زوایای فارسی ستیزی طالبان، تحلیل و بررسی شد
پس از تسلط طالبان بر افغانستان اگرچه در ماههای ابتدایی تحرکاتی را علیه زبان فارسی در افغانستان بهصورت نامحسوس آغاز کرد، اما پس از گذشت مدتی رفتهرفته این عملیات تروریستی علیه زبان فارسی حالت جدیتری به خود گرفت تا جایی که امروز حکومت طالبان از هیچگونه اقدامی علیه این زبان که یکی از مهمترین حلقههای اتصال کشورهای فارسیزبان به شمار میآید، فروگذار نیست. از ماههای ابتدایی این اقدامات، روزنامه خراسان در کنار بسیاری از استادان زبان فارسی ایران، افغانستان و تاجیکستان آگاهی بخشی درباره این خطر بزرگ را شروع کرد. بهتازگی موسسه «در دری» و «بنیاد شهید احمد شاه مسعود» در ادامه اقدامات پیشگیرانه خود در مقابل فارسی ستیزی طالبان، اقدام به برگزاری جشنواره بینالمللی «فارسی وطن است»، کرده است.
صبح روز گذشته محمدکاظم کاظمی، شاعر و نویسنده صاحبنام افغانستانی در نشست خبری این جشنواره که در دفتر «بنیاد شهید احمد شاه مسعود» در مشهد برگزار شد، گفت: با توجه به اقدامات فارسی ستیزانه طالبان که روزبهروز رنگ و روی شدیدتری به خود میگیرد، اگر نجنبیم در آینده شاهد اتفاقات ناگوارتری خواهیم بود. باید به این نکته اساسی توجه داشت که اقدامات امروز طالبان اگرچه در کشور افغانستان به زبان و ادبیات فارسی میتازد، اما بیتردید عواقب آن زبان فارسی و تمام کشورهای فارسیزبان را تهدید میکند.
وی افزود: امروز کشورهای فارسیزبان ازجمله ایران میتوانند با تقویت نیروهای انسانی افغانستانی که به خلق آثار هنری میپردازند، باعث ماندگاری این نخبگان فارسیزبان در ایران شوند و با جلوگیری از مهاجرت این فارسیزبانان به کشورهای دیگر زمینههای پاسداشت زبان فارسی را فراهم کنند. اگرچه چند سال پیش پیگیریهایی برای حل مشکلات اقامت فرهنگیان افغانستانی در ایران انجام شد، ولی متاسفانه به نتیجه خاصی نرسید. حمایتهای مطبوعاتی و انتشاراتی آثار نخبگان فرهنگی و ادبی افغانستان از دیگر راه های حفظ زبان فارسی در افغانستان است که با حمایت کشورهای فارسیزبان شتاب فارسی ستیزی طالبان را کندتر میکند.
این شاعر افغانستانی خاطرنشان کرد: متاسفانه نگاههای سیاسی برخی کشورهای فارسیزبان گاهی وضعیت پاسداشت فارسی را با مشکلاتی روبهرو میکند. گاهی همین نگاهها باعث میشود زبان فارسی بهعنوان ابزار پیوند تمدنی کشورهای فارسیزبان کاملاً نادیده گرفته شود.
جایگزینی زبان بدوی بهجای فارسی
همچنین دکتر شمس الحق آریانفر، رئیس بنیاد شهید احمد شاه مسعود گفت: نشست امروز که به مناسبت اولین مسابقه بینالمللی به «نام پارسی وطن است » ، تلاشی برای مبارزه با فارسی ستیزی طالبان به شمار میآید. امروز در افغانستان زبان فارسی بهوسیله گروهی که به افغانستان مسلط شده اند، تهدید میشود، این گروه زبان ریشهدار فارسی را به رسمیت نمیشناسد و قصد دارد زبانی بدوی را جایگزین کند. تصور کنید در کشوری که سالهای سال مردمان آن به زبان فارسی سخن میگفتهاند، هیچ کتابی به زبان فارسی اجازه چاپ ندارد. اگر جایگزینی زبان پشتو بهجای فارسی تحقق یابد، افغانستان به سمتوسوی جامعهای بدوی پیش میرود. همه فارسیزبانان باید به این نکته توجه داشته باشند که امروز فاجعهای در افغانستان در حال رخ دادن است که عواقب آن دامنگیر همه کشورهای فارسی خواهد شد.
وی در تشریح جشنواره بینالمللی فارسی وطن است، افزود: بهمنظور مقابله با فارسی زدایی افغانستان باید اقدامات زیادی در دستور کار قرار گیرد که یکی از آنها انجام کارهای پژوهشی و جشنوارههای ادبی بین کشورهای فارسیزبان است. یکی از اهداف دیگر برگزاری مسابقه «فارسی وطن است»، جلب کردن توجه همه فارسی زبانان جهان به سمت مصائب امروز زبان فارسی در افغانستان است.
نابودی گنجینه فارسی به سبک طالبان
سید ابوطالب مظفری رئیس موسسه در دری نیز در این نشست گفت: ما در روزگاری به سر میبریم که آفتهای زیادی متوجه ثروتهای ملیمان است. بیگمان یکی از ثروتهای هر کشوری زبان آن کشور است. امروز در افغانستان ثروت ملی زبان فارسی در حال به تاراج رفتن و نابودی است. طالبان با این استدلال که زبان فارسی،زبان قومی است کمر به نابودی این زبان،بسته است.
وی افزود: کشورهای فارسیزبان باید به این نکته مهم توجه کنند که زبان فارسی،زبان دوم جهان اسلام است که ارزشهای مذهبی را به مردم منتقل میکند. درنتیجه ستیز با این زبان، ستیز با یکی از مهمترین ابزارهای انتقال دین نیز به شمار میآید. از بین بردن زبان فارسی به معنی از بین بردن آثار فاخر جهانی مانند مثنوی و شاهنامه نیز هست، نهادهای فرهنگی کشورهای فارسیزبان باید به زبان فارسی بهعنوان میراث مشترک نگاه کنند و تا دیر نشده به دفاع از آن برخیزند.
ما سعی کردهایم از داورانی از کشورهای ایران، افغانستان و تاجیکستان بهرهمند شویم. درخواستی که ما از مسئولان ایرانی داریم، این است که به حمایتهای مالی و معنوی نهادهای فرهنگی بپردازند و تسهیلاتی برای اقامت افرادی که با این زبان، اثر هنری تولید میکنند،فراهم کنند.
احتمال سرایت فارسی ستیزی
در پایان این نشست خبری نیز دکتر شکوفه اکبرزاده استاد افغانستانی زبان و ادبیات فارسی ضمن تاکید بر لزوم برگزاری جشنوارهها و همایشهای بینالمللی میان کشورهای فارسیزبان گفت: طالبان امروز به این نکته پی برده است که با از بین بردن زبان فارسی میتواند جریان مقاومت افغانستان را متوقف کند. در گذشته نیز این سیاست برای متوقف کردن جریانهای مقاومت وجود داشته، ولی در روزگار ما شتاب بیشتری به خود گرفته است. در زبان فارسی همواره فرهنگ اتحاد وجود داشته است و این فرهنگ از طریق آثار فاخری که بزرگان ادبیات فارسی خلق کردهاند، بهروشنی به چشم میخورد، دشمنان انسانیت با آگاهی کامل از این واقعیت، سعی در از بین بردن این حلقه اتصال فارسیزبانان دارند.
وی افزود: امروز کشورهای زیادی در اطراف ما مانند هند، چین و... به دنبال تقویت زبان فارسی هستند، ولی متاسفانه این زبان مظلوم مانند طفلی در افغانستان در حال سوختن است. ما تا امروز تلاشهای زیادی برای جلب توجه و حمایت از زبان فارسی در افغانستان داشتهایم، ولی به نتیجهای نرسیدهایم. با این وضعیت امکان از بین رفتن زبان فارسی در افغانستان زیاد است و این احتمال وجود دارد، فارسی ستیزی طالبان با قصد و غرضهایی که ذکر شد به ایران نیز سرایت کند.
بازار
-
چهارشنبه ۲۹ آذر ۱۴۰۲ - ۹:۰۹:۱۷ AM
-
۱۶۹ بازديد
-
-
نسیم گیلان
لینک کوتاه:
https://www.nasimegilan.ir/Fa/News/732108/