بزرگنمايي:

نسیم گیلان - جنجال‌ها بر سر مصوبه دلار 4200 تومانی و دولت‌مردانی که موافق یا مخالف آن بودند، بالا گرفته است. پس از آن‌که حسام‌الدین آشنا در مصاحبه‌ای مدعی شد که حسن روحانی تنها مخالف سیاست دلار 4200 تومانی در دولت بوده است، مسعود نیلی خواستار انتشار فایل صوتی جلسه‌ای شد که در آن در مورد سیاست تک‌نرخی دلار 4200 تومانی تصمیم‌گیری شده بود
کی بود؟ کی بود؟ در جستجوی مقصر ارز جهانگیری
جنجال‌ها بر سر مصوبه دلار 4200 تومانی و دولت‌مردانی که موافق یا مخالف آن بودند، بالا گرفته است. پس از آن‌که حسام‌الدین آشنا در مصاحبه‌ای مدعی شد که حسن روحانی تنها مخالف سیاست دلار 4200 تومانی در دولت بوده است، مسعود نیلی خواستار انتشار فایل صوتی جلسه‌ای شد که در آن در مورد سیاست تک‌نرخی دلار 4200 تومانی تصمیم‌گیری شده بود.
مسعود نیلی و ولی‌الله سیف، تاکنون روایت حسام‌الدین آشنا و همچنین حسن روحانی از دلار 4200 تومانی را به چالش کشیده‌اند.
اختلاف نیلی و آشنا بر سر دلار 4200 تومانی
آمار دقیق و رسمی‌ای در مورد این‌که در قالب سیاست دلار 4200 تومانی چه میزان ارز تخصیص داده شده، اعلام نشده است. 18 میلیارد دلار و 15 میلیارد دلار دو عدد متفاوتی است که در مورد ارزبگیران دولتی عنوان شده و مشخص نیست که کدام‌یک قریب به واقعیت باشد.
چیزی که این موضوع را بسیار مهم کرده است، تخلفات صورت‌گرفته در مصرف ارز تخصیص‌داده شده است. عده زیادی از واردکنندگان، در مقطعی که دلار تک نرخی 4200 تومانی ارائه می‌شد، اقدام به دریافت ارز کردند و کالاهای وارداتی را با نرخ‌هایی بسیار گران وارد بازار کردند یا اصلاً اقدام به واردات کالا نکردند.
حسام‌الدین آشنا در مورد نحوه تصمیم‌گیری در مورد سیاست دلار تک‌نرخی در جلسه شامگاه روز دوشنبه 20 فروردین ماه سال جاری به ماهنامه «اندیشه پویا» گفته است: «رئیس جمهور اعلام کرد که می‌خواهیم در یک جلسه، در مورد وضعیت نرخ ارز که بالا می رود بحث کنیم. قبل از آن جلسه آقای جهانگیری جلسات متعددی برگزار کرده بودند... آقای جهانگیری در آن جلسه گزارشی از جلسات قبلی خودشان با تیم اقتصادی دولت و بیرون دولت ارائه کردند که خلاصه‌اش این سه نکته بود: یک، ما دیگر امکان این را که دلار را روی 3500 تومان نگهداریم، نداریم.
دو، چاره‌ای نیست جز این که به سمت تک‌نرخی کردن ارز برویم. سه، غیر از این نرخ، هر دلاری را که هست باید قاچاق تلقی کنیم. آقای روحانی در آن جلسه، به تک تک اعضای آن جلسه نگاه کرد و پرسید: این جمع‌بندی همه شماست؟ گفتند: بله. ایشان در آن جلسه گفتند من با این جمع‌بندی صد درصد مخالف هستم، اما اگر همه شما موافق هستید و این را تنها راه نجات کشور می‌دانید، من به مثابه «اکل میته» با این پیشنهاد موافقت می‌کنم».
آشنا با ذکر جزئیات بیشتر گفته است: «آقای نیلی هم در آن جلسه بود، آقای نهاوندیان هم بود. ایشان در تصمیم 4200 تومانی بودند. اصلا آن جماعت از جلسه خودشان آمدند و در این جلسه نشستند... این پیشنهاد سه‌گانه بدون هیچ مخالفی تصویب شد. فقط یک مخالف داشت و آن رئیس جمهور بود. دلیل رئیس جمهور برای مخالفت هم این بود که ما هر وقت گفتیم تک نرخی، بازار ثانویه‌ای درست شد که قیمت را آن بازار تعیین می‌کرد و این دفعه اول نیست که این کار را می‌کنیم، بنابراین این طرح شکست می‌خورد... تقریبا بالای پانزده نفر [در جلسه] بودند».
آشنا در بخش دیگری از این مصاحبه با انتقاد از جهانگیری گفته بود: «باید صریحا از آقای جهانگیری پرسیده شود که اگر شما نمی‌توانید منشی خود را عوض کنید، ناشی از چه چیزی است؟ ناشی از این است که رئیس‌جمهور شمارا محدود کرده، یا نه، شما می‌خواهید منشی بازنشسته را حفظ کنید، حال آنکه مجبور هستید او را عوض کنید. همه می‌گویند شما اگر نمی‌توانید منشی خود را عوض کنید، چرا معاون اول مانده‌اید؟»
مسعود نیلی به مصاحبه آشنا، واکنش نشان داد و گفت «اکثر مطالبی که تاکنون از آن جلسه نقل شده نادرست بوده است». وی خواستار انتشار فایل صوتی جلسه‌ای شد که در آن تصمیم گرفته شد دلار با نرخ 4200 تومان عرضه شده و مابقی نرخ‌ها قاچاق اعلام شود. نیلی امروز (21 آذر) عنوان کرد: «چقدر خوب بود اگر فایل صوتی این جلسه با توجه به اهمیت اظهارنظرها و اینکه بعید است نکته محرمانه‌ای داشته باشد انتشار عمومی پیدا می‌کرد».
نیلی که رئیس ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور اقتصادی و در یک کلام معمار سیاست‌های اقتصادی دولت در پنج سال گذشته بود، در آبان ماه سال جاری استعفاء داد و از دولت کناره‌گیری کرد.
روحانی هم در واکنش به مصوبه دلار 4200 تومانی گفت: «ما در شرایطی که در آغاز سال با توطئه آمریکا مواجه بودیم، فروردین‌ماه در جلسه‌ مهم اقتصادی که تمامی اقتصاددانان دولت و بسیاری از مشاوران و معاونان وزیران اقتصادی حضور داشتند، تصمیمی را به اتفاق آرا اتخاذ کردیم که بر مبنای آن همه اقتصاددانان و مشاوران اقتصادی معتقد بودند ارز باید در کشور تک نرخی شود و اعلام کردند که باید قیمت ارز را 4200 تومان اعلام کنیم. در آن جلسه همه به اتفاق گفتند که اگر قیمت ارز را 4200 تومان اعلام کنیم، تمام نیازمندی کشور از لحاظ واردات و سرمایه‌گذاری به طور کامل تامین خواهد شد... اگر یک نظر مخالف بود، ارز 4200 تومانی را نمی‌پذیرفتم.»
روحانی در ادامه می‌گوید: «درباره این تصمیم تردید داشتم، آن هم به خاطر این بود که آیا در عمل این طرح موفق می‌شود یا برخی از آن سوء استفاده خواهند کرد... پس از اتخاذ این تصمیم به همه مسئولان و اقتصاددانان گفتم که تصمیم امشب ما «اکل میته» است، چرا که شرایط این الزام را به وجود آورده که تصمیم به تک نرخی کردن ارز بگیریم».
ولی‌الله سیف، رئیس کل سابق بانک مرکزی اما روایت دیگری از دلار 4200 تومانی دارد و آن را نه سیاست بانک مرکزی، بلکه سیاست دولت می‌خواند. سیف در این‌باره می‌گوید: «توصیف و نام‌گذاری سیاست ارزی بانک مرکزی را برای آنچه از 21 فروردین 97 به بعد رخ داد مناسب نمی‌دانم. سیاست مذکور، در حقیقت سیاست ارزی دولت و نتیجه مذاکرات و مباحث انجام‌شده در ستاد اقتصادی بود که در دولت به تصویب رسید. در حقیقت بانک مرکزی از همان زمان صرفا مجری مصوبات دولت بود و سیاست‌گذاری مستقلی از مصوبات دولت، نمی‌توانست داشته باشد». در واقع سیف معتقد است که پس از سیاست دلار تک‌نرخی 4200 تومانی، استقلال بانک مرکزی زیر سوال رفته است.
باید دید آیا با فضای ایجادشده جزئیات بیشتری در مورد جلسه تصمیم‌گیری در مورد مصوبه دلار 4200 تومانی و مهم‌تر از آن، این‌که در قالب این سیاست چه میزان ارز تخصیص داده شده است، منتشر می‌شود یا خیر.
منبع: bartarinha.ir