بزرگنمايي:

نسیم گیلان- هر ساله قبل از آغاز فصل برداشت برگ سبز چای در نیمه اول اردیبهشت ماه، نرخ تضمینی خرید به منظور حمایت از کشاورزی و صنعت چایکاری از سوی شورای عالی اقتصاد تعیین و به کارخانه های چایسازی ابلاغ می شود که این نرخ ، برای سرنوشت چای و چایکاری بسیار مهم و تعیین کننده است.
قیمت برگ سبز چای به نوع برداشت و مرغوبیتی که دارد و در بهترین حالت یک غنچه و دو برگ محسوب می شود، به دو رقم درجه یک و درجه دو با قیمتی متفاوت تقسیم می شود.
از دیدگاه کارشناسان سازمان چای؛ نرخ تضمینی برگ سبز که در راستای سیاست های حمایتی وزارت جهاد کشاورزی انجام می گیرد، نوعی قیمت گذاری پایه ای برای حمایت از کشاورزان و تولیدکنندگان است و به منزله قیمت واقعی برگ سبز محسوب نمی شود. برای فصل زراعی جاری، قیمت خرید تضمینی هر کیلوگرم برگ سبز چای درجه یک 32 هزار و 750 ریال و برگ سبز درجه دو 18 هزار و 492 ریال تعیین شده که نسبت به سال قبل، به ترتیب 20 و 21 درصد افزایش دارد.
اگرچه امسال برای نخستین بار، تعدادی کارخانه چای سازی، برگ سبز چای را بیشتر از نرخ تضمینی اعلام شده از سوی شورای عالی اقتصاد از کشاورزان چایکار خریداری می کنند و این امر، توافقی بین چایکاران و صاحبان کارخانه هاست و سازمان چای کشور نیز به منظور رقابتی کردن خرید برگ سبز با پرداخت تسهیلات و عقد قرارداد با چند کارخانه، از آنها خواسته که قیمت برگ سبز را بیشتر از قیمت تضمینی و با قیمت واقعی از کشاورزان خریداری کنند.

** افزایش قیمت برگ سبز، دغدغه همیشگی چایکاران
شماری از کشاورزان چایکار معتقدند با توجه به وضعیت اقتصادی و افزایش قیمت بسیاری از کالاها ، باید قیمت برگ سبز چای نیز افزایش یابد تا بهره برداری از چای، مقرون به صرفه باشد.
یک چایکار روستای سطلسر لاهیجان قیمت برگ سبز بویژه برگ سبز درجه دو که بیشترین برگ سبز چایکاران را تشکیل می دهد ، اندک می داند و می گوید: هر کارگر بابت چیدن هر کیلوگرم برگ سبز، 700 تا 900تومان مزد می گیرد و حدود یکصد تومان هم هزینه حمل و نقل هر کیلوگرم برگ سبز تا کارخانه است ضمن اینکه هزینه های جانبی نظیر هرس ، کود، قیمت ابزارهای برداشت چای و ... نیز به آن افزوده می شود.
زینعلی شافعی می افزاید: با افزایش قیمت ها و هزینه هایی که وجود دارد، قیمت فعلی برگ سبز چای غیر اقتصادی است.
عبدالله محمدپور دیگر چایکار دهستان لیل لاهیجان که در حال برداشت چین اول از باغ دو هکتاری خود است، می گوید: افزایش قیمت ها ، هزینه کود، هزینه برداشت، حمل و نقل و ... با نرخ فعلی تعیین شده هماهنگی ندارند و باید تجدیدنظر صورت گیرد.
وی با بیان اینکه از چهار کیلوگرم برگ سبز چای، یک کیلوگرم چای خشک بدست می آید، می افزاید: یک کیلوگرم چای خشک در لاهیجان 550 هزار ریال به فروش می رود در حالیکه قیمت چای درجه دو 18 هزار و 492 ریال نرخ گذاری شده که این دو نرخ، هیچ تناسبی با هم ندارند.
محمد گلی که باغداری خرد در روستای علیسرود لاهیجان است نیز می گوید: چایکاری با نرخ فعلی صرفه اقتصادی ندارد زیرا هزینه های داشت و برداشت آن بالاست و باید قیمت خرید برگ سبز افزایش یابد تا این فعالیت کشاورزی برای چایکار مقرون به صرفه باشد در غیر اینصورت باغ های چای متروکه و رها خواهند شد.
رحمت صادقی چایکار روستای امیرکلایه کتشال لاهیجان نیز تفاوت قیمت برگ چای درجه یک و درجه دو را زیاد می داند و می گوید: لازم است توجه داشته باشیم که تحویل چای درجه یک به کارخانه ها، حدود یک هفته است و بقیه ایام، برگ سبز تحویل داده شده، به عنوان درجه دو منظور می شود.
وی نیز معتقد است افزایش نیافتن قیمت برگ سبز چای، منجر به رهاشدن باغ های چای از سوی کشاورزان در آینده ای نه چندان دور خواهد شد و می افزاید: اگر کمک های بلاعوض دولت به چایکاران ادامه و از طرفی هم قیمت چای افزایش یابد؛ در کنار ارائه تسهیلات ارزاق قیمت و با بهره کم جهت هرس و بهزراعی، می توان به آینده صنعت چای امیدوار بود.

** لزوم تعیین قیمت برگ سبز چای متناسب با تورم سالانه
مدیر اجرایی اتحادیه کارخانه های چایسازی شمال کشور نیز گفت: افزایش 20 درصدی بهای برگ سبز چای در سال جاری ، اندک است و چایکاران و صاحبان کارخانه های چایسازی رضایتی در این خصوص ندارند.
محمد صادق حسنی افزود: باید قیمت برگ سبز چای به تناسب تورم سالانه افزایش یابد و دولت در افزایش برگ سبز چای از نظر کارشناسان و ذینفعان نیز استفاده کند و در فرایند قیمت گذاری، مشکلات چایکاران در نظر گرفته شود.
وی ادامه داد: اتحادیه کارخانه های چایسازی شمال قیمت پیشنهادی سازمان چای که بهای هر کیلوگرم برگ سبز درجه یک را 36 هزار ریال و درجه دو را 24 هزار و 50ریال تعیین کرده بود، می پذیرد ولی این مهم تا حال حاضر به تصویب نرسید.
صادق حسنی با یادآوری رها شدن باغ های زیادی طی دو دهه اخیر، افزایش نیافتن قیمت برگ سبز چای را تهدیدی برای صنعت چایکاری دانست و سرنوشت پیش گفته را در زمان کنونی نیز محتمل خواند.

** حمایت سازمان چای از خریدهای بالاتر از نرخ مصوب برگ سبز
رئیس سازمان چای کشور نیز گفت: ارزش اقتصادی برگ سبز چای بیش از قیمت تضمینی است که از سوی شورای عالی اقتصاد تعیین شده و به بیانی بهتر؛ این نرخ نوعی قیمت پایه و اقدامی برای حمایت از چایکاران است و به منزله قیمت واقعی برگ سبز نیست.
وی خواستار خرید برگ سبز بیش از قیمت تضمینی از سوی صاحبان کارخانه های چایسازی شد و افزود: قیمت واقعی برگ سبز چای باید بصورت تعاملی بین چایکاران و صاحب کارخانه های چایسازی تعیین و اعمال شود و هر قیمتی که بالاتر از قیمت تضمینی باشد، مورد حمایت سازمان چای خواهد بود.
استان های گیلان و مازندران 25 تا 28 هزار هکتار باغ چای دارند و 90 درصد این باغ ها در گیلان واقع هستند.
برداشت برگ سبز چای هر ساله در سه چین بهاره ، تابستانه و پاییزه صورت می گیرد که چین بهاره از اوایل اردیبهشت ماه، تابستانه از نیمه دوم خردادماه و چین پاییزه در شهریور و مهرماه انجام می شود.
لاهیجان در 40 کیلومتری شرق مرکز استان گیلان واقع شده و سازمان چای و پژوهشکده چای کشور در این شهرستان قرار دارند.