بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
حادثه دریای عمان؛ ناکامی در ایجاد ائتلاف علیه ایران
٠
٠
مهر / متن پیش رو در مهر منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
مدتی بود که تغییر لحن آمریکایی ها در قبال ایران موجب شده بود تا برخی با خوش خیالی در مورد رویکرد آتی کاخ سفید در قبال تهران برخورد کنند اما حادثه روز پنجشنبه سندی دیگر برای شناسایی دشمن بود.
عبدالحمید بیاتی| آمریکا که بدنبال مذاکره با ایران است از چند ماه قبل لحن خود را در قبال تهران تغییر داده بود و همین امر موجب گشته بود تا برخی با خوش خیالی از احتمال کاهش سطح دشمنی‌های ایالات متحده با جمهوری اسلامی سخن بگویند اما حادثه روز پنجشنبه در دریای عمان که در آن دو نفتکش بزرگ مورد حمله قرار گرفتند موجب شد تا بار دیگر نه فقط درباره دشمنی آمریکا بلکه سایر کشورهایی که ممکن است در مورد کینه‌توزی آنها علیه ایران، شک و شبه‌ای وجود داشته باشد اطمینان حاصل گردد.
آمریکا
ساعاتی پس از وقوع این حملات و پیش از آنکه تحقیقاتی در این رابطه انجام شود «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا، به صراحت ایران را مسئول آن معرفی کرد. بدنبال ترامپ سایر مقامات آمریکایی نیز این ادعا را مطرح کردند و حتی فیلمی را نیز در این رابطه منتشر کردند.
این در حالی بود که در حادثه الفجیره ساعتها سکوت خبری بود و در حادثه عمان یکباره فیلم هم ارائه شد!
همانطور که اشاره شد این حادثه موجب گردید تا علاوه بر آمریکا، رویکرد سایر کشورها در قبال ایران نیز تا حدود زیادی مشخص شود.
انگلیس
انگلیس که در ادوار مختلف خصومت خود با مردم ایران را نشان داده خیلی زود به این حادثه واکنش نشان داد و بار دیگر در تقلید از آمریکا ایران را متهم کرد و «جرمی هانت» وزیر خارجه بریتانیا تأکید کرد دلیل ندارد که برداشت آمریکا درست نباشد؛ ژاپن، چین و شمار دیگری از کشورها نیز واکنش‌هایی جداگانه ابراز کرده‌اند.
جرمی هانت، به رادیو بی‌بی‌سی گفت: دلیلی نداریم که برداشت آمریکا را باور نکنیم. ما ارزیابی مستقل خودمان را انجام خواهیم. آمریکا نزدیک‌ترین متحد ماست و دلیلی ندارد که ارزیابی آنها را باور نکنیم.
پیرو این اظهارات ضد ایرانی هانت، سفیر انگلیس در تهران به وزارت خارجه جمهوری اسلامی فراخوانده شد.
امارات
امارات هم که در دور جدید اقدامات ضد ایرانی در صف آمریکا و عربستان سعودی قرار داشت با اشاره به همزمانی حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان و حمله به فرودگاهی در خاک عربستان، هر دو را محکوم کرد و «انور قرقاش» وزیر امارات در امور خارجی، در پیامی توئیتری نوشت: حمله امروز به نفتکش‌ها در دریای عمان و حمله به فرودگاه ابها در عربستان «تحولاتی نگران‌کننده و تشدید خطرناک تنش‌هاست» و «مسئولیت پرهیز از این تنش‌ها بر عهده همگان است».
البته شبکه العربیه که این توئیت را منتشر کرده بود بعداً آنرا حذف کرد.
روسیه
وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد: ما به شدت حمله به دو نفتکش در دریای عمان را صرف نظر از اینکه چه کسی مسئول آن است، محکوم می‌کنیم، اما باید از نتیجه‌گیری‌های شتابزده امتناع کنیم. هرگونه اتهام‌زنی به هر طرفی در خصوص ارتباط داشتن با این حادثه تا زمان تکمیل تحقیقات بین‌المللی فراگیر و بی‌طرف قابل قبول نیست.
این وزارتخانه اعلام کرد: ما شاهد تشدید ساختگی تنش هستیم و این امر تا حد زیادی به خاطر سیاست‌های آمریکا است.
چین
وزارت امور خارجه چین نیز اظهار کرد، هیچ‌کس خواستار بروز جنگ در دریای عمان نیست و از همه طرف‌ها درخواست کرد که خویشتن‌داری پیشه کنند و از طریق گفتگو اختلافات موجود را حل کنند.
گنگ شوانگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین اظهار کرد: پکن نگران افزایش تنش‌ها در منطقه است. هیچ‌کس خواستار بروز جنگ در دریای عمان نیست و این اتفاق به نفع هیچ‌کس نخواهد بود. چین امیدوار است همه طرف‌ها بتوانند از طریق گفتگو، اختلافات موجود را حل و فصل کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین ادامه داد: امیدواریم همه طرف‌های مرتبط آرامش خود را حفظ کرده و خویشتن‌داری پیشه کنند و از تشدید بیشتر تنش‌ها جلوگیری کنند. همچنین امیدواریم همه طرف‌ها بتوانند به طور مشترک از امنیت حمل و نقل دریایی در آب‌های مربوطه و صلح و ثبات در منطقه محافظت کنند.
گنگ همچنین اظهار کرد، چین همواره از امنیت انرژی و حقوق قانونی شرکت‌های خود حفاظت خواهد کرد.
آلمان
«هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان در واکنش به این صحنه آرایی آمریکا، اعلام کرد: ویدئویی که آمریکا از نفتکش ژاپنی منتشر کرده برای نتیجه‌گیری درباره نقش ایران در حمله به نفتکش‌ها کافی نیست.
عربستان سعودی
این حادثه اما فرصتی شد تا عربستان سعودی بار دیگر دست به عقده گشایی زده و ادعاهای نخ نما شده خود علیه ایران را تکرار کند و «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان در گفت وگویی مدعی شد که کشورش در برخورد با هرگونه تهدید علیه ملت، حاکمیت و منافع حیاتی خود، تردید نخواهد کرد.
ولیعهد عربستان در ادامه با تکرار اتهامات همیشگی خود علیه ایران و با اشاره به حادثه نفتکش‌ها در دریای عمان، این حمله را به ایران نسبت داد و مدعی شد: ایران احترام نخست وزیر ژاپن در تهران را نگه نداشت و در واکنش به تلاش‌های وی، دو فروند نفتکش را که یکی از آنها متعلق به ژاپن بود، مورد حمله قرار داد.
ناتوانی در ایجاد ائتلاف جهانی علیه ایران
آمریکا آنطور که انتظار داشت از حمایت همه جانبه متحدان خود برای تقابل با ایران در خصوص حادثه دریای عمان بهره مند نشد. در همین رابطه شبکه خبری تلویزیونی «سی ان ان» گزارش داد: هرچند متحدان اروپایی آمریکا موافق با ارزیابی این کشور هستند، اما آنها آن‌طوری که واشنگتن می‌گوید، ایران را مقصر ماجرای اخیر نفتکش‌ها نمی‌دانند.
یک مقام ارشد آمریکایی به سی ان ان گفته که ایران با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، با تحریم‌ها و قدرت نمایی نظامی آمریکا در منطقه مواجه است و تلاش می‌کند به آنها پاسخ دهد، اما تا کنون شاهد تغییر رفتار ایران و بازگشت این کشور به میز مذاکره نبوده‌ایم.
سی ان ان افزود: اما این در حالیست که رئیس جمهوری آمریکا تاکید دارد سیاست وی در قبال ایران جواب داده است.
این رسانه تصویری آمریکایی ادامه داد: منابع خبری به سی ان ان گفته‌اند که شواهد نشان می‌دهد که ایران، تنگنای مالی و اقتصادی را با کاهش درآمدهای نفتی که مورد تحریم قرار گرفته است، احساس می‌کند. ایران هرگونه دست داشتن در این خرابکاری را رد می‌کند و می‌گوید که آمریکا شواهد محدودی دارد اما آمریکا بر این باور است که این مدرک کاملاً واضح و روشن است.
خبرنگار سی ان ان افزود: مشخص نیست که آمریکا پس از این قرار است چه اقدامی انجام دهد اما سرپرست پنتاگون (پاتریک شاناهان) گفته خواهان ایجاد یک اجماع بین‌المللی است که تاکید کند ایران در پشت این قضیه قرار داشته است. اما آنچه از متحدان آمریکا در این رابطه می‌شنویم این است که هرچند با برآورد آمریکا خود را موافق نشان می‌دهند، اما آن‌طوری که آمریکا می‌گوید، ایران را البته اینچنین مقصر در این ماجرا نمی‌دانند.
به گفته سی ان ان، طرف‌های اروپایی همچنان خواهان حفظ توافق هسته‌ای هستند و تحقیقاتی که در مورد واقعه قبلی نفت کش‌ها (الفجیره) به عمل آمد، کشورهایی که درگیر در این تحقیق بودند، اعلام کردند که بازیگران حکومتی در این قضیه دخیل بوده، اما حاضر نشدند نامی از ایران ببرند.
نشریه آمریکایی «فارین پالیسی» نیز در مطلبی با اشاره به حملات اخیر به نفتکش‌ها در دریای عمان نوشت: برخی متحدان آمریکا پس از خروج «دونالد ترامپ» از برجام، راه خود را از وی جدا کرده و نسبت به این حادثه جانب واشنگتن را نگرفتند. یک روز پس از آنکه دو نفتکش در خلیج عمان مورد حمله قرار گرفتند، برخی متحدان ایالات متحده تمایلی به پیوستن به دولت دونالد ترامپ برای سرزنش ایران نداشتند.
«مایکل ای زن» کارشناس منطقه‌ای در مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک گفت: برخی متحدان ایالات متحده ممکن است نخواهند دنباله رو دولت ترامپ باشند و می‌خواهند برای دریافت مدارک از سازمان‌های اطلاعاتی بدست آمده از جامعه اطلاعاتی آمریکا منتظر بمانند.
نتیجه آنکه اگر آمریکا بخواهد از سناریویی که برای حادثه روز پنجشنبه آماده کرده برای تشدید فشارها علیه ایران استفاده کند بدون شک شاهد افزایش فاصله میان واشنگتن و متحدان قدیمی آن خواهیم بود.
علاوه بر آن سوء استفاده از این وضعیت بر روی تحولات خلیج فارس و دریای عمان تاثیر گذاشته و ممکن است برخی (تیم بی) برای تحمیق آمریکا بار دیگر دست به اقداماتی همانند حادثه روز پنجشنبه بزنند.
به هر حال عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی هزینه زیادی را برای همراه کردن ترامپ با خود علیه ایران متقبل شده اند و واضح است که آنها تمایل به تشدید اختلافات میان تهران و واشنگتن دارند از همین رو حوادثی همچون حادثه روز پنجشنبه می تواند عاملی باشد تا آنها به خواسته خود برای تقابل آمریکا با ایران برسند.