چاپ

نسیم گیلان - سرمقاله اعتماد/ چراغی روشن در کربلا
٥
٠
اعتماد / « چراغی روشن در کربلا » عنوان سرمقاله روزنامه اعتماد نوشته احمد مسجد جامعی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
در اربعین کربلا موارد دیدنی و شنیدنی و بسیار تامل‌برانگیز است؛ جمعیتی میلیونی که بنا به سنت کهن هر ساله از سراسر عراق و جهان اسلام، صرف‌نظر از هر نوع گروه‌بندی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در سالگرد چهلمین روز شهادت امام حسین سیدالشهدا علیه‌السلام گرد هم می‌آیند و همه فضای شهری، عمومی و حتی خصوصی از قبیل خیابان‌ها، بوستان‌ها و حتی مدارس قدیم و جدید، تکایا و...
حتی خانه‌های شهروندان آن سامان را در اختیار می‌گیرند و البته مردمی در عین نیاز مهمان‌نواز که با گشاده‌دستی تمامی آنچه دارند یا در طول سال ذخیره کرده‌اند، پای این زائران گرانقدر نثار می‌کنند و در پذیرایی از‌ آنان بر یکدیگر سبقت می‌گیرند و تقریبا تمام شهر یکپارچه تعطیل و در خدمت‌رسانی به انبوه زائران کربلاست. در چنین وضعی در روز جمعه‌ای که فردای آن اربعین 1436 قمری است، چراغ روشن کتابخانه عتبه حسینی آن هم در کنار روضه نورانی امام علیه‌السلام که مرکز اصلی و کانون توجه مشتاقان اباعبدالله است، توجهم را جلب کرد. هنگامی که با طی مسیری کوتاه خود را در آنجا یافتم و مدیر (جناب شیخ‌علی الفتلاوی) و مجموعه کارکنان را آماده ارایه خدمات دیدم بر تعجبم افزود. نکته جالب‌تر درباره این کتابخانه این است که با وجود سابقه‌ای طولانی که در ارایه خدمات به طلاب و محصلین علوم و معارف اسلامی دارد لکن بخش مهمی برای استفاده دانشجویان و علاقه‌مندان به علوم و فنون جدید در حوزه‌های طبیعی، مهندسی و علوم پایه به زبان‌های مختلف اختصاص داده که این بخش نیز در همین جمعه فعال و پذیرای مراجعه‌کنندگان بود. کتابخانه در بخش اصلی بیش از 180 هزار کتاب را در خود جای داده است. در طرح جدید چشم‌انداز بیش از یک میلیون جلد کتاب پیش‌بینی شده است. تعداد نسخ خطی هزار عنوان است که به نظر می‌رسد با توجه به موقعیت کتابخانه حرم به مرور زمان بسیاری از نسخ موجود از بین رفته اما همین مجموعه فهرست‌برداری نشده ولی تفاهمی با سیدحسن موسوی‌بروجردی برای انجام آن شده است. آنان پیش از این مجموعه «نفائس عتبه عباسیه» را فهرست و منتشر کرده‌اند. به مجموعه نسخ خطی آستانه در دهه‌های اخیر دو بار آسیب زده‌اند. یک‌ بار به بهانه تکمیل نسخ خطی کتابخانه‌ای در بغداد در زمان صدام‌حسین، نسخ‌های نفیسی از این مجموعه را بیرون برده‌اند که سرانجام بسیاری از آنها معلوم نیست. بار دیگر پس از انتفاضه 1991کربلا که بسیاری از نسخ خطی این کتابخانه را در آتش سوزاندند. 400 قرآن خطی نیز از یادگارهای کهن این کتابخانه است که قدیمی‌ترین آنها به خط کوفی نخستین و منسوب به ائمه اطهار و فرزندان ایشان است و بسیاری از آنها از آثار خوشنویسان، مذهبان و صحافان مکتب‌های ایرانی است. کتابخانه تفاهم‌نامه‌هایی با برخی از مراکز مشابه ایرانی از قبیل کتابخانه ملی، کتابخانه مجلس و کتابخانه آیت‌الله مرعشی‌نجفی در قم برای برخی‌ همکاری‌ها، مبادله منابع دارد که هنوز جا برای اقدامات گسترده‌تر و همکاری‌های متقابل وجود دارد. در همین کتابخانه به نمونه‌ جدیدی از وقف برخورد کردم که ذکر آن به ویژه در این ایام که نام «هفته وقف» بر آن نهاده‌ایم، خالی از لطف و تأمل نیست. در یکی از میزهای کنار درب ورودی مجموعه‌ای از عینک‌های مختلف در اندازه و با شماره‌های مختلف قرار داده شده و در کنار آن شماره‌های آن را ثبت کرده‌اند و بالای آن در روی تابلویی نوشته‌اند «وقف». اینها برای کسانی است که برای مطالعه نیاز به عینک دارند. به هر حال باز بودن کتابخانه در روز جمعه که تعطیل است به ویژه جمعه قبل از اربعین حسینی نیز نشان از نگاهی ریزبینانه و شیعی به جایگاه علم‌آموزی و معرفت‌طلبی دارد و بیان عملی آن چیزی است که در کتاب‌های حدیث ما ذیل باب علم، عقل، تعلیم و تعلم را مقدم بر سایر ابواب آورده‌اند. همان که حکیم ابوالقاسم فردوسی نیز در شاهنامه، سخن خود را با ستایش آن آغاز می‌کند به نحوی که در نخستین بیت این اثر سترگ در دو جا از عقل نام می‌برد و در وصف ذات باری‌تعالی از بیان اسما و صفات بسیار تنها به صفت حیات و خرد می‌پردازد.
به نام خداوند جان و خرد کزین برتر اندیشه برنگذرد
یاد یکی- دو روز پیش‌تر افتادم که کتابخانه موسسه آل‌البیت نجف تحت مدیریت شیخ احسان جواهری همچنین موسسه معظم دیگری در کربلا با مدیریت سیدعباس شهرستانی با وجود آنکه همه امکانات شخصی و جمعی خود را برای خدمت‌رسانی به زوار بسیج کرده بودند اما بخش‌های پژوهشی آماده هر گونه خدمت‌رسانی به مراجعان بود. چه خوب است که این سنت حسنه عتبات عالیات، الگویی برای کتابخانه‌های اماکن متبرکه کشور عزیزمان باشد. همچنین بجاست که برای معرفی و اشاعه کتاب، فکر و اندیشه ایرانی نسخه‌ای از آثار منتشره کشورمان به ویژه نسخ عربی برای آن کتابخانه‌ها ارسال شود. در سال گذشته درباره چاپ و فروش آثار همکاری با برخی ناشران ایرانی داشتم که خوشبختانه امسال به نتیجه رسید و تعدادی کتاب با سرمایه‌گذاری مشترک چاپ شده است که به نظر می‌رسد، تداوم این حرکت نیازمند تدوین ساختار و نظام‌نامه اجرایی مشخصی است که از مدیریت‌های فرهنگی خواستار انجام این مهم برای نشر و اشاعه کتاب ایران و راه‌اندازی کتابفروشی‌های ایرانی در عراق هستیم.