نسیم گیلان
میراثی بجا مانده از «فردوسی ثانی»/ مکتبخانه ای که آرامگاه ابدی «ابراهیم پورداود» شد
دوشنبه 26 آبان 1399 - 12:25:46
نسیم گیلان - 26آبان سالروز درگذشت «ابراهیم پورداود»، نخستین دانش آموخته زبان های ایران باستان و مفسر اوستاست. آرامگاه وی که «فردوسی ثانی» لقب گرفته، در سبزه میدان رشت در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
به گزارش خبرگزاری شبستان از رشت، «... شاید پنج و شش ساله بودم که به مکتب سپرده شدم. در آن روزگاران در رشت دبستان و دبیرستان نبود.
به ناچار بایستی به مکتب رفت... پدرم پهلوی خانه خود مکتبی برای پسران خود بازکرد و آخوندی را برای آموزش به آنجا گماشت... آن مکتبخانه پارینه چندی است که مقبره پدران و برادرانم می باشد. من هم پس از نوردیدن این همه سالهای بلند در آن جا آرام خواهم گرفت». سرمای بهمن ماه 1264 خورشیدی شدت گرفته بود که صدای نوزاد دیگری در خانه «حاجی داود» واقع در سبزه میدان رشت پیچید. تاجر و ملاک رشتی، نام چهارمین فرزند تازه متولد شده را «ابراهیم» نهاد .
پنج سال بعد او را به مکتبخانه‌ای فرستاد که در انتهای حیاط برای کودکان محله ساخته بود. دهه‌ها گذشت و ابراهیم سال‌ها آموخت و آموزاند. 26آبان ماه 1347 بود که با وزش باد پاییزی در تهران، آخرین برگ دفتر پربار «ابراهیم پورداود» بسته شد، اما بنا به وصیتش، جسمش را به زادگاهش در رشت آوردند تا در همان مکتبخانه‌ای که پدر و برادرانش پیش از این آرمیده بودند، به خواب ابدی برود.
برای دیدن مکتبخانه یا آرامگاه خانوادگی «پورداود» که سال‌ها پیش در فهرست آثار ملی ثبت شده است، می‌باید از فرعی مسجد الاجواد لاکانی واقع در سبزه میدان رشت به سمت محله آفخرا بروید و سراغ اداره آموزش و پرورش ناحیه را بگیرد. ابتدای کوچه عنصری که قبلا دبستانی به همین نام بود، تنها بخش کوچکی از عمارت بزرگ «حاجی داوود» باقیمانده است. اتاقکی با6 پنجره و دربی که همان مکتبخانه «ملامحمدعلی» بود که تاجر رشتی بنا نهاد تا به کودکان محله آموزش دهد.
بعدها حاجی داود، خانه و ملکش را هم تبدیل به دبستان عنصری کرد و سپس اداره آموزش و پرورش ناحیه یک در آن عمارت سربرآورد و حالا تنها اتاقکی مانده با چهار قبر؛ حاجی داود و سه سرش. آرامگاهی که 10 خردادماه 1382 و به شماره 8781 و در زمان مدیریت محمدتقی رزازی(مدیرکل میراث فرهنگی گیلان) در فهرست آثار ملی ثبت شد.

نسیم گیلان

پشت پنجره‌ها، آثاری از شمع‌های سوخته و گل‌های ارکیده خشک شده دیده می‌شود. یادگاری از مراسم غبارروبی و گل‌افشانی استاد ابراهیم پورداود که 14تیر 1397 به مناسبت روز قلم، به همت سایت فرهنگی گیل مهر و مجمع اسلامی فرهنگیان گیلان برگزار شد. شاید تنها مراسم باشکوهی که 40 سال پس از درگذشت استاد، برای بزرگداشت مقام علمی نخستین دانش آموخته زبان‌های ایران باستان و مفسر اوستا برگزار شد و تابوی نام پورداود به حرمت قلمش در راه فهم زبان‌های ایران باستان شکسته شد.
صبح روز 14تیرماه 1397 را به یاد دارم که یک ساعت زودتر از زمان موعد اعلام شده در پوستری که تنها در فضای مجازی تبلیغات شده بود، علاقه‌مندان برای ادای احترام به مقام علمی پورداود، پیرامون آرامگاه را فراگرفته بودند. آن روز دهه‌ها غبار نشسته بر قرآن‌های موجود در آرامگاه پورداود زدوده شد. پیش از مراسم رسمی، ماموران پاکبان خدمات شهری شهرداری رشت، که به دستور «اسماعیل حاجی پور» عضو شورای شهر رشت برای غبارروبی آمده بودند، با سطل آبی که از مغازه روبرو بر می‌داشتند، فضای آرامگاه را پاک و طاهر کردند. سپس، حاضران با عطرافشانی و نثار گل، به مقام علمی استاد ادای احترام کردند.
شادروان« محمدعلی فایق» طبیب فرهنگی گیلان با وجود کهولت سن 95 ساله‌اش عصازنان در مراسم حاضر شد و آن روز خطاب به اعضای شورای شهر رشت که در مراسم حاضر بودند، خواست تا فرهنگسرایی به نام پورداود بسازند تا پژوهشگران درباره آثار پورداود تحقیق کنند و کتاب‌هایش تجدید چاپ شود.

نسیم گیلان


http://www.gilan-online.ir/fa/News/218562/میراثی-بجا-مانده-از-«فردوسی-ثانی»--مکتبخانه-ای-که-آرامگاه-ابدی-«ابراهیم-پورداود»-شد
بستن   چاپ