چاپ

نسیم گیلان - لاهیجان - بیژن نجدی نویسنده ای با فراداستان های شاعرانه اش را باید دوباره شناخت؛ معلمی که پس از مرگ در ردیف نویسندگان تراز اول ایران قرار گرفت.
بیژن نجدی معلم ساده ای که تا زنده بود گمنام زیست، معلمی که قدرت و تسلط بالایی در ریاضیات داشت، او با همان سادگی در کنار مردم عادی در کوچه هایی زندگی می کرد که همه همانجا بودند و همان دردهایی را داشت که همه داشتند؛ نجدی شاعر و ادیب تا وقتی زنده بود کسی از جایگاه ادبی او اطلاعی نداشت، او از دبیران ریاضی شهرستان لاهیجان بود، شاگردانش خاطرات زیادی دارند، از تسط او به ریاضی و ادبیات و از وسعت دانش او و تاثیری که در ادامه تحصیل و موفقیت های آنان داشته است!
بیژن نجدی ذهنی خلاق و قلمی توانا داشت و توانست با 27داستان کوتاه جاودانه شود و زبانش در داستان نویسی خلاقانه، جذاب بود و تصویرسازی سینمایی در نوشته هایش موج می زد؛ یکی از شاگردان نجدی در دبیرستان سهروردی لاهیجان که در کنکور سراسری به رتبه دوم دست یافته و در رشته الکترونیک دانشگاه صنعتی شریف قبول شده بود، موفقیت هایش را مدیون درس های نجدی می داند و می گوید: نجدی تسلط زیادی به درس ریاضی داشت و توضیحات او بویژه در ریاضی کامل و در تدریس و معلمی بسیار منظم بود.
عبدالرضا حسام محسنی که اکنون مدرس دانشگاه است، ادامه داد: در آن زمان با جنبه ادبی او آشنا نبودم ولی علاوه بر ریاضی به شعر و ادبیات هم چیرگی داشت و خاطرات زیادی با اخوان و شاملو نقل می کرد.
او معتقد است که دینی نسبت به نجدی بر گردن دارد و در هر مناسبتی همواره سعی می کند این دین را ادا کند.
نجدی فراز و فرودهایی در زندگی شخصی خود داشته؛ او در سال 1367 با چند تن از دبیران آموزش و پرورش لاهیجان داوطلبانه با رزمندگان به جبهه می رود و خاطراتش را تقریر کرده و در آثارش کوشیده حس و حالی غیرمتعارف بیافریند و با نگاه تازه اش چنان پرتوی بر عادی ترین اشیا بتاباند که خواننده طور دیگری آن را ببیند.
علی تسلیمی استاد ادبیات دانشگاه گیلان درباره سبک ادبی نجدی می گوید: بیژن نجدی در نویسندگی در نوع خود خاص است و نمونه دیگری در ایران و جهان ندارد و گاهی به دنیای سهراب سپهری و گاهی به برخی نویسندگان خارجی نزدیک می شود و هرکدام از داستان هایش خاص خودش است و به دیگری ارتباطی ندارد.
وی افزود: نوشته های او جنبه سیلان ذهن داشته و بیشتر جنبه های مدرن و پسامدرن را با خود همراه دارد ولی برخی جنبه های داستان نویسی در نوشته هایش، خاص خود نجدی است؛ سخن ها، نوشته ها و تصویرسازی او مانند تاریکی تا نزدیک چراغ گردسوز می آمد و عقب می رفت یک نوع وارونه نویسی است که نوعی فرم گرایی و فرمالیست است.
وی در خصوص مخاطبان نجدی نیز می گوید: او به یک عبارت جهان معنا را قبول دارد و به همین دلیل به سهراب سپهری نزدیک می شود و معناگرایی هایی دارد درحالی که روشنفکران با معنا گرایی میانه خوبی ندارند؛ اگر سبک نوشته های بیژن نجدی به عنوان معیار داستان نویسی تبدیل شود برای نسل جوان بسیار مفید خواهد بود به شرطی که به ابتذال کشیده نشود.
هاحر فیضی کسی که با نوشتن کتاب رویای قرن دیگر برای اولین بار درباره نمادپردازی داستان های بیژن نجدی به روشنگری پرداخته نیز اظهار داشت: داستان چشم های دکمه ای نجدی، از دیدگاه عروسکی روایت می شود که پیشروی عراقی ها را در خرمشهر توصیف می کند و این توصیف بسیار زیباست.
وی افزود: از بین 27 داستان نجدی، «گیاهی در قرنطینه » نمادین ترین داستانی است که او روی آن مانور داده و داستان پسری است به نام طاهر که دچار بیماری می شود و پدر و مادر نمی توانند برای او کاری انجام دهند و دست به دامن شیخی می شوند.
فیضی می گوید: نجدی عقاید عامه را با داستان های اساطیری پیوند می زند مثلا از «بی وقتی» صحبت می کند که ریشه در اساطیر بومی گیل و دیلم دارد، او همه اشیا اطراف خود را جاندار حساب می کند و در این مسایل آنقدر خواننده را معلق نگه می دارد که نمی توانید تصمیم بگیرید مرز واقعیت و خرافات کجاست.
وی تصریح کرد: نجدی و نادر ابراهیمی بین نویسندگان داخلی نمونه های داستان - شعر هستند که در نمونه خارجی آن می توان از لامارتین نام برد که این زبان را دارد.
بیژن نجدی شاعر ، داستان نویس و معلم گیلانی در سال 1320 از پدر و مادری گیلانی در خاش زاهدان متولد شد، تحصیلات ابتدایی را در رشت گذراند و در سال 1339 وارد دانشسرای عالی تهران شد و در 1343از همان دانشکده در رشته ریاضی فارغ التحصیل شد.
مهمترین آثاری که از بیژن نجدی بر جای مانده مجموعه داستان های یوزپلنگانی که با من دویده اند، دوباره از همان خیابان ها ، داستان های ناتمام و دو مجموعه شعر خواهران این تابستان و واقعیت رویای من است.
مجموعه داستان یوزپلنگانی که با من دویده اند در سال 1374 جایزه قلم زرین را به خود اختصاص داد و در سال 79نیز برگزیده نویسندگان و منتقدان مطبوعات شد؛ پس از آن بود که نام نجدی بر زبان ها افتاد.
بیژن نجدی در سال 1376 در سن 56 سالگی به علت بیماری در گذشت و آرامگاهش در شهر لاهیجان و در جوار مقبره شیخ زاهد گیلانی قرار دارد.
شهرستان لاهیجان در 40 کیلومتری شرق مرکز استان گیلان واقع است.