چاپ

نسیم گیلان - روزنامه گیلان امروز در شماره سه شنبه 25 دی ماه، مطلبی در قسمت یادداشت با عنوان حاشیه نشینی در رشت از الگوی کشوری تبعیت نمی کند به قلم وحیده اسماعیلی منتشر کرده است.
رشت از جمله مناطق کشور است که از نظر بافت جمعیتی و سکونتگاهی پر تراکم شناخته می شود؛ گسترش روزافزون جمعیت رشت موجب شده تا این شهر از نظر فضا و کالبد نیز شاهد گسترش و توسعه افقی باشد اما این توسعه دربرخی از مناطق متوازن و یکسان نبوده و برخی از محلات نسبت به سایر مناطق، خدمات رفاهی و امکانات شهری مناسب تری ازسوی شهرداری ها درطول زمان دریافت کردند به طوریکه در بازه زمانی چند دهه ای این تفاوت ها منجر به عقب ماندگی و محرومیت برخی از محلات دیگر شد. محلاتی که از نظر اقتصادی شهروندان کم درآمد را در خود جای داد که بطور عام از آنها حاشیه نشین نام برده می شود.
اما نوع و جنس حاشیه نشینی در رشت متفاوت با سایر مناطق مرکزی کشور است به تعبیر ساده تر و به معنای عام برای رشت مناطق حاشیه نشین از لحاظ فیزیکی وجود ندارد و فقط از بعد اقتصادی برخی از شهروندان در حاشیه شهر قرار گرفته اند. اگرچه در حاشیه رشت سکونتگاه های غیررسمی وجود دارند که از امتیاز آب و برق و ... برخوردارند اما نمی توان این سکونتگاه ها را در مفهوم حاشینه نشینی تعریف کرد.
حاشینه نشینان رشت از گروه های کم درآمد و دهک های پایین جامعه هستند که اغلب در مناطق نخودچر، عینک، فولکس ساکن هستند. این خانوارها به دلیل شرایط اقتصادی پایین از مناطق مرکزی شهر رانده شده و چون قادر به تامین معیشت روزمره مناسب نیستند به ناچار در این مناطق ساکن شده اند. از این رو طبق معیارهای توسعه، حاشیه نشینان رشتی در بسیاری از آمارها و بررسی ها جزو حاشیه نشینی رسمی شناخته نمی شوند منتهی به دلیل زندگی شهروندان کم درآمد در این مناطق به آنها حاشیه نشین گفته می شود.
لذا براساس تعریف کشوری ، در رشت حاشیه نشینی نداریم در این شهر آسیب های اجتماعی شهری و فاصله طبقاتی منجر به دریافت خدمات نامساوی و متفاوت بین مناطق مختلف شده است. به گفته کارشناسان توسعه حاشیه نشینی درنتیجه فرایند رشد و توسعه اقتصادی نیم بند و ناقص در یک منطقه به وجود می آید و طی آن در یک فرایند کلی رفته رفته از شاغلین بخش کشاورزی کاسته شده و به صنعت افزوده می شود. این ناهنجاری درجوامعی که از لحاظ سنتی معیشت آن وابسته به کشاورزی است و ناگهان به سمت جامعه مدرن انتقال پیدا کند بسیار دیده می شود.
البته شاید از نظر توسعه اقتصادی این نکته در رشت مصداق نداشته باشد چراکه تمرکز بالای شهر رشت محصول توسعه صنعتی نبوده بلکه یکسری از کارکردهای خدماتی درشهر موجب شده تا رشت به نسبت شهرهای دیگر استان پذیرای جمعیت بیشتری باشد.
از سوی دیگر، فاصله کم بین شهر و روستا در گیلان را می توان از جمله دلایل حاشیه نشینی در این شهر دانست. در گیلان مرز بین روستا و شهر موضوعیت ندارد و این باعث می شود بین جامعه شهری و روستایی درهم تنیدگی ایجاد شود که از لحاظ فیزیکی کارکردهای مختلفی را در شهرها ایجاد کرده است. از این رو می توان اذعان داشت به دلیل ماهیت ساخت روستاها و شهرها که درگیلان حاکم است جنس و نوع حاشیه نشینی در شهر رشت از الگوی کشوری حاشیه نشینی متفاوت است.
7296/2007/