نسیم گیلان - ایرنا / الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب معروف به الغدیر کتابی است که به زبان عربی با موضوع اثبات امامت و خلافت بلافصل حضرت علی (ع) در واقعه غدیر توسط علامه عبدالحسین امینی در 11 جلد نوشته و منتشر شده است.
جلد اول این کتاب به بررسی سند حدیث غدیر اختصاص دارد. علامه امینی حدیث غدیر را یقین‌آورترین و متواترترین حدیث منقول از پیامبر (ص) می‌داند. وی به همین منظور سند حدیث را از صحابه و تابعان (کسانی که صحابه را دیده اند) تا علمای قرن چهاردهم قمری با تکیه بر منابع اهل سنت ذکر کرده است. او در جلد اول نام 110 تن از صحابه پیامبر و 84 تن از تابعانِ روایت‌کننده واقعه غدیر را گردآورده است.
امینی در شش جلد بعدی، شاعران غدیر را معرفی و اشعار آنها را نقل کرده است. او در جلدهای پایانی، ضمن ادامه معرفی شاعران غدیر، به برخی مسائل مانند جایگاه خلفای سه‌گانه و نقدهای شیعیان بر آنها، فدک، ایمان ابوطالب، تحلیل رفتارهای معاویه بن ابوسفیان پرداخته است.
امینی برای نوشتن کتاب الغدیر به کتابخانه‌های کشورهای مختلف از جمله هند، مصر، و سوریه سفر کرده است. چنانکه علامه امینی گفته، او بیش از صد هزار کتاب را دیده و بیش از 10 هزار کتاب را مطالعه کرده است. نوشتن کتاب الغدیر بیش از 40 سال طول کشیده است. درباره الغدیر کتاب‌ها و پایان‌نامه‌های متعددی نوشته شده است. همچنین موضوعات مطرح‌شده در این کتاب به صورت یک مجموعه موضوعی در 27 جلد منتشر شده است.

آیت الله سیدجمال الدین دین پرور رئیس بنیاد بین المللی نهج البلاغه به مناسبت عید غدیر خم در گفت و گو با خبرنگار معارف ایرنا اظهار داشت: من توفیق داشتم که چند بار خدمت علامه امینی برسم و یک بار نیز ایشان به منزل ما آمد و در آن جلسه که ساعت ها طول کشید، تمام صحبت هایشان بر روی کتاب الغدیر و کراماتی بود که در این رابطه دیده بودند.
وی با نقل خاطره ای درباره نحوه صدور مجوز چاپ کتاب الغدیر در عراق به خاطره ای دیگر اشاره کرد و گفت: علامه امینی تعریف می کرد که برای تالیف الغدیر نیاز به برخی منابع داشتیم و گاهی این منابع را در هیچ کتابخانه ای پیدا نمی کردیم. یک بار به دنبال یک کتاب می گشتم که در هیچ کتابخانه ای پیدا نمی شد ولی هر بار که ما مشکل روبرو می شدم به حرم امیرمومنان رفته و به آن حضرت متوسل می شدم تا کمک کنند.
دین پرور به نقل از علامه امینی افزود: یک بار به دنبال یک کتاب بودم که نسخه خطی آن را پیدا نمی کردم. به حرم امیرمومنان رفته و به آن حضرت متوسل شدم. بعد از این که از حرم بیرون آمدم، یک فروشنده ای را دیدم که برخی لوازم مانند چاقو و قیچی بساط کرده و یک کتاب هم کنار این وسایل گذاشته بود. وقتی دقت کردم دیدم همان کتابی است که مدت ها به دنبال آن بودم.
وی به خاطره ای دیگر پرداخت و گفت: مرحوم علامه امینی نقل می کرد که یک بار برای برخی منابع کتاب الغدیر همه کتاب خانه های ایران، مصر و عراق را گشتم ولی چیزی پیدا نکردم. به سوریه رفتم و کتابخانه ای را پیدا کردم که مسئول آن یک پیرمرد ناصبی بد اخلاق بود و فقط روزی یک ساعت در کتابخانه را به روی مردم باز می کرد. وقتی به آنجا رفتم دیدم تمام کتاب های مورد نیازم آنجا بود. یعنی 800 سال پیش برای این که شیعه را در مضیقه و مشکل قرار دهند، همه این کتاب ها را در یک جا انبار کرده تا از دسترس خارج کرده باشند.
دین پرور افزود: علامه گفت مشغول مطالعه شدم و مدتی نگذشت که مسئول کتابخانه خواست مرا بیرون کند ولی من گفتم می خواهم مطالعه کنم و او مرا تهدید کرد که اگر اینجا بمانی در را تا فردا به روی تو می بندم. من هم قبول کردم. او نیز در را بست و رفت و من تا فردای آن روز از آن منابع استفاده کردم و در مدتی که در سوریه بودم در حدود صد هزار فیش از روی همان منابع استخراج کردم.
وی درباره جایگاه کتاب الغدیر در جهان اسلام گفت: الغدیر کتابی است که علامه امینی با یک بیان محترمانه خلفا را یاد می کند و با احترام از آنها مطالبی را نقل می کند. علامه امینی در کتاب خود از منابع متعدد استفاده کرده که هر اندیشمندی در دنیای اسلام این کتاب را ببیند از آن به عنوان منبع علمی و تحقیقی آن استفاده می کند. در طول سال های متعددی که از تالیف این کتاب گذشته بارها چاپ شده و به دست محققان جهان اسلام رسیده و تاکنون کسی نتوانسته از آن ایراد و اشکالی بگیرد و این مساله نشان می دهد که در جهان اسلام تاثیر مثبتی گذاشته است.
رئیس بنیاد نهج البلاغه ادامه داد: از طرف دیگر این کتاب به شیعیان آموزش می دهد که حرفی را که بیان می کنند با منابعی باشد که طرف دیگر آن را قبول کند. بنا بر این در جهان اسلام باید کاری کرد که این کتاب به زبان های زنده دنیا ترجمه شود.
وی که مشغول تالیف جلد سوم شرح نهج البلاغه تا خطبه 110 است، درباره ترویج آموزه های علوی در الغدیر پیشنهاد کرد تا این کتاب به صورت خلاصه و برای گروه های مختلف سنی از سوی نویسندگان و پژوهشگران بازنویسی شود. 
دین پرور از نهج البلاغه به عنوان گنجی یاد کرد که باید آن را احیا کرد و افزود: ما باید فرزندان خود را به این معارفی مجهز کنیم که علامه امینی در کتاب الغدیر بیان کرده است. متاسفانه بر روی کتاب 11 جلدی الغدیر کارهای کمی صورت گرفته است و پیشنهاد می کنم که از کتاب الغدیر در کتاب درسی مدارس و به ویژه دروس حوزه های علمیه استفاده شود و این ایام فرصت خوبی است تا جوانان ما با این معارف بیشتر آشنا شوند.