بزرگنمايي:

نسیم گیلان - در نشست مجازی بررسی جایگاه حضرت خدیجه(س) در اسلام، ضمن معرفی کتاب «بانوی اول» بر شناخت آن حضرت به عنوان الگو برای زنان و مردان جهان تأکید و عنوان شد: شناخت ایشان موجب رفع بسیاری از کلیشه‌ها در مورد زنان خواهدشد.

در نشست مجازی بررسی جایگاه حضرت خدیجه(س) در اسلام، ضمن معرفی کتاب «بانوی اول» بر شناخت آن حضرت به عنوان الگو برای زنان و مردان جهان تأکید و عنوان شد: شناخت ایشان موجب رفع بسیاری از کلیشه‌ها در مورد زنان خواهدشد.
نشست مجازی بررسی جایگاه حضرت خدیجه(س) در اسلام با معرفی کتاب «بانوی اول» امروز چهارشنبه ششم مردادماه به همت معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری و با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و رایزنی فرهنگی ایران در لبنان برگزار شد .
در این نشست مجازی که با حضور پژوهشگرانی از کشورهای مختلف به ویژه لبنان برگزار شد، لیلا فلاحتی، مدیر امور بین‌الملل معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری یکی از وظایفی که بر عهده همه ما است را معرفی الگوهای واقعی و محقق شده جهان اسلام نه تنها در کشورهای اسلامی، بلکه در همه جهان دانست و گفت: این اقدام گام مهمی در رفع کلیشه‌ها و پیش‌داوری‌هایی است که در خصوص وضعیت زنان و نوع نگاه به زنان در جهان اسلام وجود دارد .
وی از همه فعالان عرصه زنان خواست تلاش کنند حضرت خدیجه را به عنوان الگو در سراسر جهان معرفی کنند و تصریح کرد: حضرت خدیجه‌(س) از زنان پیشرو در زمان خود بودند و بسیاری از کلیشه‌ها را در مورد رویکرد و نگاه به زنان تغییر داده‌اند .
در ادامه سعیده باقری‌فرد، رئیس اداره ارتباطات فرهنگی بین‌المللی زنان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با تأکید بر اینکه اصول اخلاقی و ارزش‌های انسانی مبتنی بر فطرت انسانی و در همه ادوار تاریخی ثابت هستند، گفت: بر همین اساس است که خداوند پیامبر(ص) را برای همه زنان و مردان اسوه حسنه معرفی کرده‌اند، اما سایر شخصیت‌های اسلامی را هم ذیل الگوی اصلی یعنی پیامبر اسلام(ص) می‌توان در جامعه اسلامی مطرح و مورد مطالعه قرار داد .
وی ادامه داد: زنان مسلمان اکنون در دوگانه فرهنگ سنتی و مدرن قرار گرفته‌اند که برای گذر از این دوگانه به معرفی الگوهای زنان برتر جهان اسلام که رفتار آنها مورد تأیید پیامبر(ص) بوده، نیاز است و لازم است در کنار توجه به وظایف و مسئولیت‌های زنان در خانواده به مسئولیت دینی و تمدنی زن به عنوان وجودی تعالی بخش توجه شود. همچنان که بعد از پیروزی انقلاب بانوان اسلامی با حفظ ارزش‌های دینی در تمام عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تأثیر داشته و به بازآفرینی شخصیت زن مسلمان پرداخته‌اند .
در ادامه خانم رزان برکات، عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی از لبنان طی سخنانی به تشریح بخشی از زندگی حضرت خدیجه(س) و سختی‌ها و مشکلاتی که ایشان متقبل شده‌اند پرداخت و گفت: پس از معرفی این بانوی بزرگوار، باید از خود بپرسیم اکنون دختران و زنان مسلمان در کجای زندگی و فداکاری و نقش ام‌المومنین خدیجه قرار دارند؟ در این زمانه خانه‌های مسلمین و زندگی‌هایشان به خاطر بی‌ارزش‌ترین دلایل و هنگام مواجهه با اولین مشکل مادی یا اجتماعی متلاش می‌شود .
وی تصریح کرد: با وجود چنین الگوهایی در جهان اسلام، نه تنها حضور فعال زنان در عرصه دعوت و تبلیغ مورد انتظار است، بلکه ساخت جامعه محکم و استوار اسلامی مخصوصاً در رویارویی با چالش‌های استعمار و غربی سازی فرهنگ و اندیشه اسلامی نیز ضروری است .
محمد‌تقی موحدابطحی، پژوهشگر اسلامی و نویسنده کتاب بانوی اول نیز در این مراسم به معرفی این کتاب پرداخت و گفت: شخصیت حضرت خدیجه نزد بسیاری از ما عمدتاً تحت الشعاع شخصیت پیامبر‌(ص) قرار گرفته است، در حالی که قبل از ازدواج نیز ایشان شخصیت ممتازی داشته و به سرور زنان مطهره و مادر فقرا و یتیمان معروف بوده‌اند .
وی ادامه داد: ایشان معتقد به دین حنیف و در جست و جوی پیامبر آخرالزمان بودند و با ادیان دیگر آشنایی داشتند. حضرت خدیجه در زمانه و جامعه‌ای که زن در آن جایگاهی نداشت، با اصول جاهلی به مبارزه پرداختند و با روش‌های عقلایی و اخلاقی جایگاه ممتازی را نه تنها در مکه، بلکه در شبهه جزیره عربستان به خود اختصاص دادند .
موحدابطحی با اشاره به سخن مقام معظم رهبری که فرمودند شرف همسری پیامبر ارزش مضاعف برای خدیجه(س) بوده است، گفت: ایشان پس از ازدواج با حضرت محمد(ص) مشکلات زیادی از سوی مشرکان تحمل کرد به خصوص پس از دعوت علنی مردم به اسلام، به دنیا آمدن حضرت فاطمه(س) و محاصره در شعب ابی‌طالب که در نهایت به وفات شهادت گونه ایشان منجر شد .
این پژوهشگر اسلامی اضافه کرد: همه زنانی که دوست دارند علاوه بر پاکدامنی در عرصه اجتماعی حضور داشته باشند، می‌توانند از حضرت خدیجه(س) الگو بگیرند. نه تنها زنان بلکه ایشان می‌توانند الگوی انسان معنوی، اخلاقی و عقلایی برای مردان هم باشند. همچنان که خداوند در آیه 11 سوره آسیه را نه تنها الگویی برای زنان بلکه برای مردان هم معرفی می‌کند و در آیه ششم سوره احزاب نیز زنان پیامبر را ام‌المومنین معرفی کرده است .
سخن نگفتن از حضرت خدیجه(س) در فیلم‌های مربوط به حضرت محمد(ص)
وی با انتقاد از اینکه در فیلم‌هایی که در خصوص حضرت محمد(ص) ساخته شده است، کمترین اشاره به وجود حضرت خدیجه(ص) صورت گرفته است، گفت: در فیلم محمد رسول الله مجید مجیدی تنها یک جا از حضرت خدیجه نام برده می‌شود، در حالی که ایشان سال‌ها با پیامبر زندگی کرده‌اند و در شعب ابی‌طالب کنار پیامبر بودند .
نویسنده کتاب بانوی اول در ادامه با انتقاد از اینکه کتاب مناسبی به زبان ساده برای معرفی آن حضرت به عموم مردم وجود نداشت، به همین دلیل دست به نگارش کتاب بانوی اول زده است، به معرفی کتاب خود پرداخت و گفت: کتاب «بانوی اول» در قالب پانزده فصل تدوین شده و هر فصل از زبان یکی از نزدیکان حضرت خدیجه(س)، مقطعی و ابعادی از زندگی و شخصیت آن حضرت را در قالب داستانی کوتاه روایت می‌کند .
ک تاب بانوی اول
وی ادامه داد: در فصل آغازین، موقعیت تاریخی، جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی و دینی مکه از زبان جبرئیل امین بیان می‌شود تا ضمن اشاره به موقعیت ممتاز مکه، پیوستگی تاریخی نبرد دو جبهه حق و باطل از زمان حضرت آدم و حوا، تا حضرت ابراهیم و هاجر و اسماعیل تا حضرت محمد و خدیجه و علی و فاطمه و فرزندان آنها(ع) نشان داده شود. وجه ارتباط جبرئیل با حضرت خدیجه آن است که جبرئیل چندین بار حامل پیام سلام خداوند برای حضرت خدیجه(س) بوده است .
موحدابطحی در خصوص فصل دوم گفت: در این فصل به اختصار خانواده حضرت خدیجه(س) از زبان یکی از خواهران ایشان معرفی شده و در فصل سوم نشان داده می‌شود که آشنایی‌های شخصی و خانوادگی حضرت خدیجه(س) با حضرت محمد(ص) به پیش از ارتباط تجاری آنها با هم باز می‌­گردد. این داستان از زبان یکی از فرزندخوانده ­های حضرت خدیجه(س) روایت می­‌شود و فصل چهارم به همکاری تجاری حضرت خدیجه و حضرت محمد در سنین حدود بیست تا بیست و پنج سالگی اختصاص یافته است .
وی در ادامه گفت: سفر تجاری پیامبر به شام، به عنوان وکیل و نماینده حضرت خدیجه(س) نقطه عطفی در زندگی آنهاست که به ازدواج پیامبر و حضرت خدیجه منتهی می­‌شود. این مقطع از تاریخ، از زبان میسره، کارگزار حضرت خدیجه(س) که در سفر به شام پیامبر(ص) را همراهی کرده، در فصل پنجم روایت شده است. نفیسه یکی از دوستان حضرت خدیجه است(س) که در قضیه ازدواج حضرت خدیجه با پیامبر، از ایشان در کتب تاریخی یاد شده است. داستان دل بستن حضرت خدیجه(س) به حضرت محمد(ص)، در فصل ششم از زبان ایشان بیان شده است .
این پژوهشگر دینی اضافه کرد: در میان خواهران حضرت خدیجه(س) هاله از همه مشهورتر است. او در ازدواج حضرت خدیجه با پیامبر نقش داشته، پسر او (ابوالعاص) با زینب (دختر پیامبر و خدیجه) ازدواج کرده و پس از فوت حضرت خدیجه(س)، پیامبر اکرم(ص) به یاد همسر مرحوم­شان بسیار به هاله احترام می­‌گذاشتند. داستان ازدواج حضرت محمد و حضرت خدیجه در فصل هفتم از زبان هاله روایت شده است و در فصل هشتم مروری مختصر به خاطراتی از دوران پس از ازدواج حضرت خدیجه و حضرت محمد تا زمان بعثت، از زبان زید، پسر خوانده پیامبر و بزرگ شده در خانه حضرت خدیجه(س) بیان شده است .
وی ادامه داد: با اینکه پیامبر قبل از بعثت نشانه­‌های بسیاری از الهام الهی را دریافت کرده بود، اما با اولین مواجهه آشکار و مستقیم ایشان با روح‌الامین و دریافت وحی، مسئولیت بسیار سنگین هدایت مردم و جامعه جاهلی برعهده پیامبر گذاشته شد. حضرت خدیجه و حضرت علی اولین کسانی بودند که مسلمان شدند و با ایشان نماز گذاردند. این بخش از تاریخ در فصل نهم از زبان پیامبر(ص) روایت شده است و با توجه به این که کتاب حاضر حول شخصیت حضرت خدیجه(س) تدوین شده است، در فصل دهم نقش حضرت خدیجه در دعوت زنان مکه و سختی­‌هایی که زنان تازه مسلمان در راه اسلام به جان خریدند، از نگاه اسما(همسر جعفر بن ابی­طالب) به نگارش درآمده است .
موحدابطحی افزود: تولد حضرت فاطمه یکی از نقاط عطف در زندگی مشترک پیامبر(ص) و حضرت خدیجه(س) است که این مقطع از زبان حضرت خدیجه در فصل یازدهم تقریر شده است. محاصره شدید اجتماعی و اقتصادی در شعب ابوطالب نیز یکی از سخت­‌ترین مقاطع زندگی مسلمان­‌ها در مکه بود که در فصل دوازدهم از زبان ابوالعاص، خواهر زاده و داماد حضرت خدیجه(س) شیوه مدیریت اقتصادی حضرت خدیجه در دوران تحریم ترسیم شده است .
وی همچنین گفت: حضرت علی(ع) از کودکی تحت تربیت پیامبر و خدیجه قرار داشت و پس از رسالت پیامبر کلام وحی را به همراهی معانی دقیق و عمیق آن در خانه وحی فراگرفت. در این فصل، خاطرات حضرت علی از روزی که به خانه پیامبر و خدیجه آمدند تا زمانی که پیامبر، پیکر خدیجه را به خانه ابدی این دنیایی سپردند، مرور خواهد شد. سختی­‌هایی که حضرت خدیجه در راه گسترش اسلام به جان خریدند، به خصوص سه سال زندگی سخت در شعب ­ابوطالب و همچنین آزارهای مشرکان مکه پس از فوت حضرت ابوطالب نسبت به خانواده پیامبر، طاقت حضرت خدیجه را طاق کرد و به شهادت ایشان منتهی شد. این مقطع از زندگانی حضرت خدیجه، از زبان حضرت فاطمه(س) روایت گردیده است .
وی گفت: در فصل آخر، روح همیشه شاهد و ناظر حضرت خدیجه(س) مشاهدات خود را پس از شهادت بازگو و از انتظار خود برای ظهور منجی موعود و سرّ مستودع الهی سخن می­‌گویند تا آرزوی دیرینه‌شان (گسترش عدل و ایمان در کل عالم) به دست فرزندشان امام زمان(عج) تحقق یابد .
این نویسنده کشورمان با اشاره به اینکه با همکاری وزارت آموزش و پرورش مسابقه بانوی اول با شرکت 20 هزار نفر برگزار شد، اظهار امیدواری کرد فیلم‌هایی در خور شخصیت حضرت خدیجه ساخته شود و افزود: ترجمه این کتاب به زبان‌های دیگر از برنامه‌های آینده است و از همه علاقه‌مندان به آن حضرت دعوت می‌کنیم برای این کار با ما همکاری کنند .
امیره برغل، مدیر مرکز تعلیم و تربیت و مشاوره خانواده و پژوهشگر اسلامی از لبنان نیز به بیان بخش‌های از اقدامات حضرت خدیجه در طول زندگی پر برکتشان پرداخت و گفت: لازم است زنان ما در جهان امروز از چشمه کمالات خدیجه‌(س) بهره‌مند شوند تا تفاوت آنچه خداوند از آنها می‌خواهد را با آنچه تفکرات غرب از آنها می‌خواهد، درک کنند .
برای مساوات حقیقی به خدیجه و دخترانش رو کنید
وی افزود: حضرت خدیجه‌(س) و دختران ایشان حضرت فاطمه و حضرت زینب(س) نمونه یک زن و انسان مونث را ترسیم کرده‌اند که از نوع مذکر چیزی کم ندارد و پله‌های کمالات انسانی را طی کرده و نمونه پرتلاش از کمک به مردم و مبارزه با ستمکاران هستند. ایشان نمونه خلیفه اللهی را در روی زمین ترسیم کرده‌اند. من به زنان در جوامع عربی و اسلامی می‌گویم اگر خواهان مساوات حقیقی با مردان هستید به سمت خدیجه و دخترانش روکنید .