بزرگنمايي:

نسیم گیلان - مهر / کتاب «درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی؛ از مفهوم آزادی تا حاکمیت ربات‌ها» نوشته مارک کوکلبرگ به‌تازگی با ترجمه علی‌اصغر رئیس‌زاده توسط موسسه فرهنگی دکسا منتشر و راهی بازار نشر شده است.
ترجمه این‌کتاب یکی از عناوین مجموعه «شکوفایی» است که این‌ناشر منتشر می‌کند. ازجمله سوالات پیش‌روی انسان مدرن این است که چگونه زندگی‌ای ارزش زیستن دارد؟ کتاب‌های مجموعه مورد اشاره برای پاسخ به این‌سوال منتشر می‌شوند.
مفهوم هوش مصنوعی، نخستین‌بار چندین دهه پیش و در دهه 50 میلادی مطرح شد و در همان ابتدا بر حل مشکلات نمادین و ایجاد سیستم‌های خبره در نظریه منطق، حل مسائل عمومی و پردازش زبان طبیعی تمرکز داشت. اما پدیده یادگیری ماشینی در دهه 90 میلادی و با ظهور رایانه‌های قدرتمندتر و در دسترس قرار گرفتن دیتابیس‌های بزرگ، پیشرفت و گسترس بسیار زیادی پیدا کرد. از همان‌زمان هوش مصنوعی به‌صورتی نامحسوس به زندگی دیجیتالی وارد شد و شروع به ایفای نقش در آن کرد؛ از بازی‌های ویدئویی گرفته تا برنامه‌های محاسباتی ساده رایانه‌ای. طی دو دهه اخیر با گسترش روزافزون فناوری‌های دیجیتال، هوش مصنوعی به بخش مهمی از زندگی روزمره تبدیل شده است.
مارک کوکلبرگ نویسنده کتاب پیش‌رو می‌گوید در حالی‌که امروز توجه زیادی به مسائل اخلاقی به وجود آمده توسط هوش مصنوعی و فناوری‌های مرتبط مانند رباتیک و اتوماسیون، معطوف شده، کار تحقیقاتی بسیار کمی وجود دارد که از زاویه سیاسی_فلسفی به این‌موضوع پرداخته باشد. او می‌گوید این‌وضعیت باعث تاسف است چون موضوع مورد اشاره، به تحقیقات اخلاقی کمکی اساسی می‌کند و منابع فکری ارزشمندی از سنت سیاسی_فلسفی را بدون استفاده می‌گذارد. کوکلبرگ می‌گوید کتابش شکاف‌های آکادمیک بحث فلسفی درباره هوش مصنوعی را پر می‌کند.
«درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی» به‌گفته نویسنده‌اش، فلسفه سیاسی را در کنار فلسفه فناوری و اخلاق با هدف درک بهتر مسائل هنجاری مطرح‌شده توسط هوش مصنوعی و رباتیک و تاکید بر موضوعات مهم سیاسی و نحوه درگیر شدن آن‌ها با استفاده از این‌فناوری‌های جدید به کار می‌برد.
کتاب پیش‌رو 7 فصل دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «مقدمه»، «آزادی: دستکاری ذهنی توسط هوش مصنوعی و برده‌داری ربات‌ها»، «برابری و عدالت: سوگیری و تبعیض توسط هوش مصنوعی»، «اتاق‌های پژواک و تمامیت‌خواهی ماشینی»، «قدرت: نظارت و (خود) انضباطی از طریق داده‌ها»، «سیاست زیست‌محیطی و پساانسان‌گرایی» و «نتیجه: فناوری‌های سیاسی».
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
هوش مصنوعی و سایر فناوری‌های دیجیتال تا آن‌مقداری که به این پدیده‌ها کمک می‌کنند، از نظر سیاسی مشکل‌ساز خواهند بود. برای مثال، در نظر بگیرید که چگونه رسانه‌های اجتماعی اضطراب عمومی ایجاد می‌کنند و چگونه این‌کار ممکن است منجر به قبیله‌سازی شود: ما دائما توسط اخبار بد هیجان‌انگیز بمباران می‌شویم و فقط به اطلاعات «قبیله» خود اعتماد می‌کنیم. اتاق‌های پژواک و حباب‌های شناختی بیش‌تر به این قبیله‌سازی کمک می‌کنند. اضطراب، تنهایی و جدایی را تشدید می‌کند و قبیله‌سازی نه‌تنها ممکن است به قطبی‌شدن سیاسی و توزیع سپهر عمومی منجر شود، بلکه منجر به خشونت نیز می‌گردد.
این‌کتاب با 330 صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت 300 هزار تومان منتشر شده است.