چاپ

نسیم گیلان - این آش که شباهت بسیاری به آش شله قلمکار گیلان دارد از مغذی‌ ترین و خوش ‌مزه‌ ترین آش ‌های ایرانی است که معمولا سالی یک ‌بار به مقدار زیاد پخت شده و در بین مستمندان، دوستان، آشنایان و فامیل پخش می ‌شود.
آش فاطمه زهرا (س) مخصوص استان گیلان است و در سالروز شهادت حضرت توسط افراد، هیات های مذهبی و غیره پخت و در بین مردم توزیع می شود.
در سالهای اخیر این آش سنتی که از دیرباز پخت آن در گیلان رواج دارد در برخی شهرستانهای این استان مثل شفت و ماسال ومانند آن به میزان زیاد چند تنی پخته می شود.
علت نامگذاری این آش به نام حضرت؛ نذری است که افراد به جهت حاجتی که از حضرت خواسته اند و روا شده و نذرشان را ادا می کند. فرد در هنگام نذر مکان، زمان، مقدار و در کل تمام خصوصیات آن را ذکر می کند.
این روزها برخی همچنان اینگونه ادا می کنند و آش را می پزند و به جهت شرایط کرونایی آن را بسته بندی و توزیع می کنند و برخی هم هزینه آن را صرف خرید اقلام غذایی کرده و در محلات پایین شهر و میان اقشار کم توان توزیع می کنند و یا هزینه اش را به مراکز نگهداری سالمندان و معمولان و غیره هدیه می کنند.
اما گذری بر این نذر مهر فاطمی بر دیگران خالی از لطف نیست.
نذر آش فاطمه زهرا(س)
نحوه نذر کردن برای این آش آنگونه است که فرد نذر کننده به بطور مثال می گوید: این آش را در خانه و یا در مسجد در یک شرایط زمانی خاص در ایام فاطمیه، شبهای قدر یا در روز تاسوعا عاشورا و براساس توان مالی به عنوان مثال به مقدار 250گرم، نیم کیلو، 750گرم، یک کیلو می پزم.
در اینجا منظور از آش نیم کیلویی یا یک کیلویی این نیست که کل آش به این مقدار باشد بلکه منظور حبوباتی است که در آش استفاده می شود.
اما از شروط دیگری که برخی در موقع نذر کردن ذکر می کنند طریقه جمع آوری مواد لازم برای این آش است.
مواد لازم برای این آش یا با هزینه شخص نذر کننده تهیه می شود و یا فرد در موقع نذر کردن می گوید: برای تهیه این مواد از دیگران کمک می گیریم که در اینصورت چند روز مانده به پختن آش از همسایه ها و دیگران مواد آش را طلب می کند و مردم نذورات خود را در اختیار نذر کننده قرار می دهند.
چگونگی پخت آش حضرت فاطمه (س)
برای پخت این آش به آشپزی نیاز است که تجربه لازم را داشته باشد. در سالهای گذشته که جهان به ویروس منحوس کووید 19 آلوده نشده بود مردم بصورت گروهی و بصورت هیاتی با کمک خیرین اقدام به پختن آش نذری حضرت فاطمه زهرا(س) می کردند.
آنها حبوبات را پاک کرده و برای از بین بردن نفخ آن خیس می دهند، سپس تک تک آن را جداگانه می پزند، سبزی ها را پاک کرده، شسته و خرد می کنند.
در این مراسم که کاملا زنانه است، حتی الامکان مردها در پخت آش شرکت نمی کنند از وجود زنان روضه خوان بهره می گیرند و در همه مراحل صلوات می فرستند.
با پخت کامل پس از اذان روی آش یک مجمع بزرگ مسی (یا در خود دیگ) قرار می دهند و روی آن گلاب، اسپند، برنج، قرآن، جا نماز و غیره می گذارند. اسپند را دود کرده و مردم پول نذری داده و سپس شمع هایی را دور آش روشن می کنند.
این آش، نذری است که به نیت حضرت فاطمه زهرا (س) ادا می شود ‌وتا هفت سال باید ادا شود و نمی توان در خانه و برای مصرف خود پخت بلکه حتما باید به سه تا هفت خانه داده شود.
پخت آش حداکثر دو روز طول می کشد یک روز زمان آماده کردن وسایل و یک روز هم بار گذاشتن آن ولی حداقل زمان ممکن یک روز است که حتما باید به مدت سه اذان صبح، ظهر و مغرب روی شعله بماند. این روند طولانی برای پختن این آش به صبر و بردباری نیاز دارد که شاید یکی دیگر از دلایلی است که این آش به نام حضرت فاطمه زهرا(س) نامگذاری شده است.
صبر و شکیبایی حضرت زهرا (س)
صحبت به صبر و شکیبایی که می رسد باید به سیره آن حضرت رجوع کنیم و در کنار نذر بر رفتار و روش و منش و اخلاق حضرت عمل کنیم چنانکه در مهر به دیگران از همه داشته هایش در طبق اخلاق می نهاد در برابر سختی ها و شدائد بسیار شکیبا بودند و سالها در برابر شرک گرایان و دشمنی های جاهلانه آنان پایداری کردند.
بانوی دو عالم؛ ام مهربانی، ترنم صداقت، جاریه مرضیه و سرچشمه درخشان فضیلت و تقوا که در طول تاریخ انسانیت نوای مادرانه و درخشش رحمت وجود مبارکش به عنوان برترین زنان عالم بر بلندای عرش و تارک تاریخ انسانیت طنین انداز بوده و خواهد بود.
او یار و یاور پدر بود، همه دشواری ها و ظلم را دید اما لب به شکایت نگشود و بی تابی نکرد. سالها در خانه پدر بعد آن در کنار همسر مولا امیر المومنین علی (ع) در برابر تنگ نظری های، دشمنی ها، ظلم ها پایداری کرد و سرفرازانه راه زندگی را به اوج پیمود تا به پدرش رسول مکرم اسلام (ص) پیوست.
برچسب‌ها رشت شهادت حضرت فاطمه زهرا گیلان